Chùa Phật Ngọc ở Thượng Hải, với phong cách kiến trúc tinh xảo đời Tống là một trong những ngôi chùa ngọc nổi tiếng bậc nhất trên thế giới
> Từ Hàn Sơn Tự nhìn tới đặc trưng chùa Trung Hoa
> Sư Tử Lâm - tuyệt tác kiến trúc viên lâm Tô Châu
Nằm trên đường Giang Ninh của thành phố Thượng Hải, chùa Phật Ngọc từ lâu đã trở thành một trong những ngôi chùa nổi tiếng bậc nhất tại Trung Quốc và là một trong số ít những ngôi chùa Phật ngọc nức danh nhất trên thế giới.
Ngôi chùa này gắn liền với câu chuyện Pháp sư Huệ Căn đời Thanh ở Phật Đà Sơn (Triết Giang) vượt trăm ngàn khó khăn thỉnh được 5 bức tượng Phật bằng ngọc từ Miến Điện về. Vì có duyên với Thượng Hải nên tượng Phật ngọc không về Phổ Đà Sơn mà ở lại đất Thượng Hải. Cũng do đó mà phần lớn các chùa chiền Phật giáo thường xây chùa xong mới khắc tượng nhưng chùa Ngọc Phật thì có tượng Phật trước rồi dựng chùa sau.
Phật Ngọc tự được xây dựng vào năm 1898 rộng 33 mẫu với 72 gian theo phong cách kiến trúc đời Tống với kết cấu hài hòa, đường nét nhu nhuyễn. Theo thứ tự trục giữa của chùa là điện Thiên Phật, Đại Hùng Bảo Điện, lầu Ngọc Phật. Kiến trúc hai bên là Ngọa Phật Đường, Quan Âm Điện và Trai đường. Nhưng vào năm 1918 hỏa hoạn xảy ra, chùa bị cháy nhiều phần. Sau đó, chùa được tu sửa và xây mới như ngày nay.
Ấn tượng chung từ kiến trúc tổng quan đến từng khối vật thể trong thiền tự này sự tinh xảo trong điêu khắc, trạm trổ đã đạt đến mức tuyệt tác.
Bộ thập bát La hán ở chùa Phật Ngọc Thượng Hải được đánh giá là một trong những bộ La hán được trạm khắc đặc biệt tinh xảo và xuất thần trong hệ thống chùa của Trung Quốc:
Nghệ thuật điêu khắc tinh xảo ở chùa Phật Ngọc được nhắc tới nhiều với các bản điêu khắc hoàn hảo từ gỗ Trầm hương. Tù những họa tiết, chi tiết nhỏ nhất trên bức bình phong, bức kinh gỗ, bức tạc la hán... tất cả đều được nâng tầm đến mức ảo diệu.
Nổi tiếng nhất và làm nên danh tiếng của ngôi chùa này là tượng Ngọc Phật ngồi nhập định. Tượng Phật Thích Ca bằng ngọc trắng, được khắc từ một khối cẩm thạch, có nạm kim cương và đá quý ở sâu bên trong. Tượng cao 1,9m, rộng 1,3m, nặng hơn 1 tấn, đặt ở Ngọc Phật Lầu. Điện này được cất bằng thứ gỗ đen bóng, trần chạm trỗ hoa văn cầu kỳ, công phu. Hai bên có những tủ thờ dùng để trưng bày hơn 7.000 quyển Đại Tạng kinh được khắc bằng gỗ từ đời Thanh.
Ngoài ra, còn có tượng Ngọc Phật nằm được đặt ở Ngọa Phật đường, nằm về hướng Tây. Tượng Phật Thích Ca nằm trong thế nhập niết bàn được làm bằng cẩm thạch trắng dài 96 cm. Với chất liệu ngọc nguyên thanh, đẹp và sáng cùng nghệ thuật điêu khắc tinh tế của những nghệ nhân tài hoa, tượng Phật với dáng vẻ an nhiên, nghi dung siêu thoát, sáng đẹp lạ thường.
Ngoài ra, dạo một vòng quanh chùa, du khách sẽ gặp được rất nhiều đồ vật mang phong cách điêu khắc đời Tống, những góc cảnh đẹp hòa quyện tâm linh với sắc cảnh thiên nhiên. Đây cũng là lý do khiến mỗi du khách tới đây đều thấy có cảm giác thật an lành và thanh thoát.
Bảo Nguyên
