Quá trình sử dụng đồ đạc nội thất từ bày biện đến bày bừa trên thực tế chỉ cách nhau trong gang tấc, có thể gây ra cản trở thông thoáng, sai lệch không gian nội thất.
Ngoài các giải pháp nội thất trung dung, mới dừng lại ở mức “đủ ăn đủ mặc”, hiện nay đang có không ít chủ đầu tư chăm chút, tập trung cho việc chi tiết hoá nội thất đến độ cầu kỳ.
Bên cạnh mặt tốt thể hiện sự quan tâm đến chất lượng không gian sống, mặt trái của xu hướng này là gây ra nhiều lãng phí diện tích, kinh phí và thậm chí làm ảnh hưởng đến chất lượng thẩm mỹ bởi sự nhồi nhét thái quá. Quá trình sử dụng đồ đạc nội thất từ bày biện đến bày bừa trên thực tế chỉ cách nhau trong gang tấc, có thể gây ra cản trở thông thoáng, sai lệch không gian nội thất.
Nhà sạch thì mát, kinh nghiệm cha ông truyền lại luôn đúng khi muốn nhà thoáng mát theo nghĩa đen và cả “mát mắt” theo nghĩa bóng, nói lên sự hợp lý và thẩm mỹ gọn ghẽ. “Sạch” ở đây chính là cách chọn lọc giải pháp và vật dụng nội thất không có chi tiết thừa. “Sạch” còn biểu hiện sự thuận tiện thoải mái cho gia chủ sử dụng, chứ không đơn thuần là để trưng bày.
Những đồ vật, mảng miếng trang trí đưa vào nội thất luôn cần khai thác hiệu quả sử dụng, đồng thời phải trong “tầm ngắm” được gia chủ quan tâm tu bổ hàng ngày (dọn dẹp), hàng tháng (sắp xếp, sửa chữa vật dụng), hàng năm (tổng vệ sinh, thay đổi đồ nội thất hư cũ). Nếu chỉ xếp đầy đồ đạc vào nhà, trưng bày tranh ảnh chi chít hay khoét hốc âm, đóng kệ tủ dày đặc thì sẽ tạo nên một nội thất không đủ sạch, nhà có rộng thì vẫn hoá chật chội.
Tuy nhiên để thực hiện được các bài trí nội thất có kiểm soát thì không đơn giản, bởi nhu cầu luôn biến đổi theo hướng gia tăng, cộng thêm sự nhàm chán, quen mắt sau một thời gian khiến người ta hay có xu hướng sắm đồ mới mà vẫn không “thanh lý” nổi đồ cũ! Vì vậy cần lưu tâm một số vấn đề cơ bản sau:
- Cần có sự kiềm chế trong mua sắm vật dụng và biết sắp xếp nội thất ngăn nắp, tạo một không gian ở “sạch”, giảm vật dụng thừa, sắm đồ nội thất có khả năng thay đổi linh hoạt. Ngôi nhà toạ lạc trong môi trường thiên nhiên và xã hội như thế nào thì phải có cách ứng xử tương đương, hoặc dùng các biện pháp hạn chế tác động từ bên ngoài.
Ví dụ nhà bên đường bụi bặm sẽ không thể làm thoáng mở được, nhà cạnh quán xá ồn ào thì phải làm giảm ồn cách âm. Các thành viên trong gia đình cũng tuỳ theo lứa tuổi giới tính, công việc, sinh hoạt mà sắp xếp không gian riêng sao cho phù hợp, để ít bị sự thay đổi xáo trộn.
Ví dụ nhiều gia đình dù con còn nhỏ vẫn tính toán trước không gian cho trẻ sau này lớn lên có chỗ học tập, tiếp khách riêng. Không nên nhồi nhét nhiều chức năng vào cùng một không gian, dễ khiến cho nhà dù rộng vẫn cứ bị chật chội do sức ép của vật dụng và sinh hoạt.
- Bắt đầu giải quyết từ các mối quan hệ đối nội và đối ngoại của mỗi ngôi nhà. Đối ngoại là các không gian thường xuyên tiếp khách, nhà xe… cộng với phần mái nhà, sân thượng thường xuyên chịu nắng mưa. Đối nội là các không gian bếp ăn, phòng ngủ, vệ sinh…
Mỗi phần này có cấu trúc không gian, mật độ tập trung người sử dụng khác nhau, đòi hỏi sự chăm chút cũng khác nhau. Khi gia chủ xác định rõ tính chất cư ngụ của mình (chỉ ở thuần tuý hay có kinh doanh, ở tạm hay ở lâu dài), đặc thù sinh hoạt của các thành viên cơ bản và dự báo được tương lai phát triển thì sẽ giảm được khả năng “biến dạng” trong quá trình xây dựng và trang trí.
Ví dụ, khi có gia đình vợ chồng trẻ ở riêng trong nhà chung thì bên cạnh phòng ngủ nên có chỗ đặt tủ lạnh hoặc bếp nhỏ sẽ rất tiện dụng vào ban đêm, nhất là đối với nhà phố, lầu có em bé hoặc người già đi lên xuống khó khăn. Phòng vệ sinh dẫu nhỏ vẫn nên tranh thủ các vị trí góc tường, cột, hộp gen làm hộc để đồ tốt hơn là bày tràn lan. Các tính toán ở “phần cứng” như vậy sẽ hữu ích và không bị phụ thuộc nhiều vào “phần mềm” là hệ thống đồ nội thất mua sắm sau này.
Không phải cứ có khoảng trống là phải lấp đầy vật dụng tương ứng, như phòng khách này dù rộng vẫn bố trí bộ ghế tiếp khách khá gọn ghẽ, dành nhiều khoảng trống cho đi lại, nhìn ngắm.
- Sau một thời gian sử dụng (trung bình khoảng sáu tháng) nên “khám sức khoẻ tổng quát cho nhà” bằng cách rà soát tổng thể và chi tiết nhằm xem nhà có bị “trục trặc” ở đâu và mức độ như thế nào. Các bước kiểm tra nên đi từ đại thể đến chi tiết, từ nội thất đến ngoại thất, từ những nhu cầu mang tính thiết thân đến những vị trí thuần tuý chỉ để trang trí, làm dáng cho ngôi nhà.
Tinh thần tối giản của kiến trúc hiện đại đang được nhiều gia chủ, nhất là các bạn trẻ ưa chuộng, nhưng cần lưu ý là điều kiện sống ở nông thôn khác thành thị, ở Việt Nam khác nước ngoài về khí hậu, văn hoá, và cả các mối quan hệ xã hội. Do đó, làm nhà sạch, nhà tối giản không phải là cái hộp trống trơn trắng toát, mà là sự tính toán lược bỏ các trang trí dư thừa, hướng tới hệ thống đồ nội thất giản tiện, đa năng và có gu thẩm mỹ.
(Theo SGTT)
