Khổ với màu tường

Sơn tường là một trong những công việc cuối cùng của giai đoạn hoàn thiện công trình. Công việc tưởng chừng rất nhẹ nhàng và đơn giản này đôi khi lại làm cả chủ nhà, kiến trúc sư thiết kế và cả thợ thi công đau đầu, mệt mỏi với một trong những nguyên nhân phổ biến nhất, ấy là lựa chọn, “chốt” cho được màu sơn.

Màu nào cho tường?

Khác với những giai đoạn thiết kế – thi công trước, có tính chuyên môn cao, những quy trình đòi hỏi yếu tố kỹ thuật mà chủ nhà có thể không nắm được, thì công đoạn sơn tường là rất dễ, bởi ai cũng có thể nhìn thấy, nhận thấy sự việc, sự vật cụ thể. Màu sắc là thứ trực quan nên chủ nhà thường muốn tham gia vào quá trình chọn lựa và quyết định màu sắc, nếu không muốn nói là “qua mặt” kiến trúc sư để giành phần đó cho mình. Sự lựa chọn này vừa bắt nguồn từ tâm lý sử dụng lẫn tâm lý tiêu dùng. Và vì vậy, không có gì khó hiểu khi các chủ nhà dễ nghe một anh bán sơn hơn là nghe kiến trúc sư trong việc lựa chọn màu cho tường.

Thông thường, màu sắc của ngôi nhà (cả nội thất và ngoại thất) đã được các nhà thiết kế định hình cơ bản từ ban đầu, bởi nó liên quan tới nhiều yếu tố khác như đường nét kiến trúc, các loại vật liệu không sơn khác có thể có màu cố định (như đá màu đen, cửa nhựa màu trắng, inox màu ánh kim, gạch gốm màu đỏ nâu, cây xanh…). Và màu sắc đó cũng thường được thể hiện trong phối cảnh (bản vẽ 3D) hồ sơ thiết kế sơ bộ và hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công.

Tuy vậy, từ khi khởi công công trình đến giai đoạn sơn hoàn thiện, các chủ nhà thường xa rời phối cảnh ban đầu mà chính họ đã gật gù ưng ý. Họ thích tự lựa chọn, muốn chính mình làm công việc này, đó cũng là cách khẳng định vai trò của mình trong việc xây dựng ngôi nhà. Thông tin về lĩnh vực này thì rất sẵn và có rất nhiều thứ để tham khảo.

Một kiến trúc sư kể chuyện rằng anh mới đi kiểm tra công trình – là một căn hộ chung cư do anh thiết kế đang hoàn thiện nội thất; tiện thể ghé sang căn hộ bên cạnh tham quan vì bên đó cũng đang thi công. Sau màn chào hỏi giới thiệu chủ nhà bên đó cũng sang căn hộ anh phụ trách để tham quan ngược lại. Chủ nhà hàng xóm cứ thích mê một cái màu anh sử dụng trong nhà, và cầm bảng màu của mình (do hãng sơn cung cấp) so sánh với màu thích kia, và cố tìm cho được màu tương ứng (để lấy mã). Xong rồi về nhà mình, quay lại hỏi nhau rằng: Thế nếu dùng màu này thì sơn ở chỗ nào???

Mỗi người có một ý thích, quan niệm khác nhau về màu sắc, về thẩm mỹ. Nhưng một ngôi nhà, một công trình phải là một thể thống nhất, chứ không phải một bảng màu hỗn độn. Chọn màu nào trong một… rừng màu? Chọn màu, tưởng dễ mà chẳng dễ chút nào!

Mệt với màu tường

Mệt là mệt thật, mệt rất nhiều kiểu. Cả chủ nhà, cả kiến trúc sư và cả người bán hàng lẫn thợ đều than thở như vậy. Mỗi người mệt một kiểu riêng. Với kiến trúc sư, màu tường, màu sơn đã phải nghiên cứu trong thiết kế sơ bộ ban đầu. Nhiều khi phương án chưa “chốt” được, phối cảnh chưa hoàn thiện chỉ vì cái màu. Chủ nhà xem bản in, xem 3D trên máy tính, yêu cầu thay đổi màu nọ màu kia xem cho đã mắt. Về cơ bản, màu sơn không ảnh hưởng đến thiết kế công năng và không gian, nên kiến trúc sư và cộng sự thường chiều khách hàng, để cho nhanh qua bước này, chuyển sang giai đoạn thiết kế kỹ thuật thi công.

Tuy vậy, chủ nhà lại cứ hay nấn ná ở bước này để ngắm nhìn ngôi nhà tương lai của mình. Kiến trúc sư càng chiều khách thì chủ nhà càng đòi hỏi. Kết cục có thể có rất nhiều phương án màu, rồi lại mất công xem xét, so sánh, mang đi hỏi ý kiến người nọ, người kia. Rất… mệt!

Trong nhà thì lại có nhiều thành viên, mỗi người một ý kiến, quan điểm khác nhau. Cũng… rất mệt!

Lại nữa, chuyện… phong thủy ngũ hành. Nhiều chủ nhà yêu cầu, đòi hỏi kiến trúc sư phải làm theo đúng màu này màu kia vì lý do trên, mà thực tế về mặt màu sắc, hòa sắc, thẩm mỹ nó rất có vấn đề. Cần phải hiểu màu sắc trên cơ sở ngũ hành có tính tượng trưng và tương đối, chứ không phải cứ thủy là màu đen, hỏa là màu đỏ, mộc là xanh lá cây…

Màu sắc trên bảng màu không bao giờ giống như sơn trên thực tế, và thông thường là… xấu hơn và làm các chủ nhà thất vọng. Nhìn một mảng màu in nhỏ bé (trên bảng màu, quạt sơn) khác nhiều với sơn trên diện tường lớn và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác, như chất lượng bề mặt, ánh sáng, các vật liệu khác liên quan. Chính vì vậy nhiều khi sơn lên rồi, ngắm nghía thấy không ưng lại đổi màu. Việc chủ nhà muốn chọn màu sơn cũng là bình thường. Song, chủ nhà chỉ nên đưa ra những ý muốn, nguyện vọng cho người làm chuyên môn; ví dụ như muốn dùng màu chính là màu gì, muốn màu sơn nóng hay lạnh, cho cảm giác nhẹ nhàng hay sống động…; từ đó kiến trúc sư sẽ căn cứ để đưa ra những bảng màu, hòa sắc phù hợp.

Chọn màu cho tường là rất mệt. Nhiều người đã than vậy. Nếu ai không tin cứ xòe quạt sơn (palette) mà xem, hoa mắt ngay. Thế nên nhiều nguời có kinh nghiệm bảo rằng: cứ định trước, tưởng tượng trước trong đầu, mở bảng màu ra tìm thấy màu ưng là… “OK” luôn, thật nhanh gọn, chớ có xem nhiều!