Quy hoạch ở Hà Nội thực tế mới dừng ở quy hoạch chung và quy hoạch phân khu mà thiếu quy hoạch chi tiết cho từng tuyến phố, từng khu đô thị. Do đó, chủ đầu tư tha hồ xây cao ốc mà không có quy hoạch chi tiết nên số tầng cao theo đó cứ thỏa sức được xây dễ dàng.
Theo KTS Lê Văn Lân, Phó Chủ tịch Hội kiến trúc sư Hà Nội, mật độ xây dựng tập trung vào khu trung tâm không chỉ gây nhiều bức xúc mà còn bộc lộ việc không thực hiện theo quy hoạch đã được duyệt. Theo Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu khống chế mật độ dân số các quận trung tâm và giảm dần đến năm 2050. Như thế, mục tiêu đặt ra là phải hạn chế phát triển dự án mới, hạn chế chiều cao của các tòa chung cư.
Hà Nội thiếu quy hoạch chi tiết nên việc chung cư xây quá số tầng
vẫn diễn ra nhiều
Theo ông Lân, đã có quy hoạch rồi thì phải tuân theo, không được tự động điều chỉnh. Việc điều chỉnh phải là điều chỉnh thông minh, phải được các cơ quan xem xét việc điều chỉnh đó có tốt hay không?...
Phó Chủ tịch Hội kiến trúc sư Hà Nội cho rằng, việc xây dựng hiện nay phải dựa quá nhiều vào các nhà đầu tư nên không tránh được việc nhà đầu tư chủ động đưa ý kiến của họ vào. Ở các nước, đây là chuyện bình thường nhưng người chỉ huy của các nước khác là những người kiên quyết giữ vững ý kiến của mình từ đầu đến cuối. Khía cạnh này khác với nước ta.
Theo TS Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, điều chỉnh quy hoạch âm thầm rồi đến khi ai hỏi đến thì trả lời mọi thứ đều theo quy hoạch. Yếu kém đó không chỉ nằm ở vấn đề năng lực mà có thể còn ở cả vấn đề lợi ích nhóm. Việc chấn chỉnh lại quy hoạch, tổ chức thực hiện quy hoạch có nghĩa phải tiến hành đấu tranh chống lại lợi ích nhóm.
Ông Liêm cho rằng, vấn đề quy hoạch đô thị hiện khác với quy hoạch ở khu đô thị mới. Bởi vậy, vấn đề quy hoạch và thực hiện quy hoạch ở khu đô thị hiện có là rất khó, đòi hỏi năng lực quản lý cao. Tuy vậy, lâu nay, cả Bộ Xây dựng hay các địa phương chưa quan tâm nhiều đến vấn đề này mà chỉ quan tâm đến vấn đề xây các khu đô thị mới. Trong khi đó, các nhà kinh doanh BĐS thường nhìn vào những miếng đất nào màu mỡ để phát triển xây dựng vì lợi nhuận lớn.
Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, các nước khác vẫn xây nhiều nhà cao tầng nhưng xây dựng bài bản chứ không bạ đâu xây đấy như Hà Nội. Vị này phân tích, sở dĩ các nước dù xây dựng tầng tầng, lớp lớp nhưng không có vấn đề gì vì nước họ có tới 50% người đi làm việc bằng phương tiện giao thông công cộng, 45% người đi bộ đi làm vì nhà ở không xa nơi làm việc, khoảng 5% là di chuyển đến nơi làm việc bằng phương tiện cá nhân.
Hơn nữa, việc điều chỉnh quy hoạch không phải là điểu đơn giản. Luật pháp đã quy định rõ phải thuê thẩm định, phải có người duyệt… nhưng đấy là luật pháp, còn thi hành luật pháp thực tế lại là chuyện khác.
Cũng theo ông Liêm, quy hoạch ở Hà Nội mới dừng lại ở quy hoạch chung và quy hoạch phân khu. Hà Nội hiện đang thiếu quy hoạch chi tiết cho từng tuyến phố, khu đô thị. Do đó, chủ đầu tư tha hồ xây cao ốc và do không có quy hoạch chi tiết nên họ mặc sức “xin – cho” số tầng cao một cách không khó khăn...
