Năm 2016 đã kết thúc nhưng Hà Nội chỉ thực hiện được 4 dự án nhà ở xã hội (NƠXH) tung ra thị trường. Trong số đó, chỉ 2 dự án bán được hàng bởi có lợi thế gần trung tâm. Các dự án NƠXH tại thủ đô được triển khai ít, xa trung tâm, trong khi vốn vay ưu đãi vẫn “cửa đóng then cài”. Hơn nữa, nhiều vị trí đất vàng vốn dành cho NƠXH lần lượt được chuyển sang thương mại.
Dự án NƠXH Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nội là một trong những dự án
kịp hoàn thành trước khi gói vay 30 nghìn tỷ đồng đóng lại
(Ảnh: Phạm Thanh)
Bao giờ mới... gần trung tâm
Trong năm 2016, cảnh xếp hàng bốc thăm mua NƠXH tại Hà Nội xuất hiện tại những dự án có vị trí gần trung tâm như Đại Kim (Hoàng Mai), Minh Khai (Hai Bà Trưng). Trong số đó, dự án NƠXH Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội do Handico 5 làm chủ đầu tư có số hồ sơ nộp mua nhà gấp 5 lần so với số căn hộ chủ đầu tư bán ra. Các dự án ở xa trung tâm như Phú Lãm (Hà Đông), Kiến Hưng (Hà Đông)… lại ở tình trạng bán cả năm không hết hàng. Các chủ đầu tư dự án ở xa than thở, nguồn vốn vay ưu đãi lại chưa có, vị trí xa nên ế ẩm.
Một số khu đất “vàng” vốn dành cho NƠXH lần lượt được cho phép trả bằng tiền và biến thành nhà ở thương mại thay vì xây những căn hộ theo mơ ước của người thu nhập thấp. Quyết định số 5429 (29/9/2016) do Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Quốc Hùng ký có nội dung cho phép chủ đầu tư dự án tại 32 Đại Từ (Hoàng Mai, Hà Nội) phát triển NƠXH theo phương thức nộp bằng tiền. Số tiền là 20% theo giá đất mà nhà đầu tư thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước.
Năm 2016, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đồng ý với đề xuất cho phép nhà đầu tư được nộp bằng tiền theo giá đất đối với quỹ NƠXH tại dự án Khu đô thị mới Tây Mỗ - Đại Mỗ (Nam Từ Liêm, Hà Nội), dự án khu chức năng đô thị tại 233 - 233B - 235 Nguyễn Trãi (Thanh Xuân, Hà Nội).
Theo một lãnh đạo Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản, Bộ Xây dựng cho rằng, quỹ đất dành cho xây dựng NƠXH đã được quy định trong luật và Nghị định 100 (2015) về phát triển và quản lý NƠXH. Những dự án dưới 10ha, chủ đầu tư có thể trả bằng tiền đất thay vì xây NƠXH. Vị này cho rằng, bản thân chủ đầu tư khi làm một dự án với nhiều toà chung cư cao cấp ngại chen dự án NƠXH vào sẽ làm mất đi hình ảnh cao cấp dự án mà họ đang triển khai. Do đó, thay vì xây NƠXH, chủ đầu tư sẽ lựa chọn trả tiền mua mảnh đất đó.
Dự án ừa làm vừa ngóng vay ưu đãi
Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, cả nước hiện có 179 dự án NƠXH với tổng mức đầu tư 25.900 tỷ đồng. Số dự án này chỉ đáp ứng được 28% nhu cầu của người dân. Tại Hà Nội, đến hết tháng 11/2016, toàn TP có 36 dự án hoàn thành với gần 1.336.000 m2 sàn; đã bố trí, giải quyết chỗ ở cho 11.800 hộ gia đình.
Đầu năm 2017, Công ty CP Đầu tư Xây dựng NHS thông báo tiếp nhận hồ sơ mua NƠXH tại ô đất C11-ODK4 (Hoàng Mai, Hà Nội). Dự án gồm 2 khối nhà cao 21 tầng với 313 căn để bán giá 14,1 triệu đồng/m2 (chưa bao gồm thuế VAT và chi phí bảo trì). Đây là tín hiệu vui cho người thu nhập thấp đang chờ đợi NƠXH trong suốt nhiều năm qua.
Ông Nguyễn Hoài Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty NHS cho biết, dự án hiện đang thi công phần móng và dự kiến tháng 4/2017 đủ điều kiện ký hợp đồng mua bán nhà. Giai đoạn này, người dân bắt đầu nộp hồ sơ tại văn phòng công ty. Công ty sẽ tổ chức bốc thăm nếu số hồ sơ nộp vượt quá căn hộ có. DN cũng vừa làm vừa ngóng gói tín dụng mới. Theo ông Nam, DN đang cố gắng tính toán để giảm giá NƠXH, phục vụ nhu cầu của người dân; lợi nhuận là không cao.
Đại diện Tập đoàn CEO, chủ đầu tư dự án NƠXH Bamboo Garden (Quốc Oai, Hà Nội) cũng cho biết, DN đang hỗ trợ lãi suất trong năm đầu cho khách hàng mua NƠXH tại dự án. DN này đang chờ gói tín dụng mới mau tiến hành để người mua hưởng lợi và công ty bán nhanh hết hàng.
Ông Nguyễn Chí Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội thông tin rằng, năm 2016, dự án NƠXH triển khai ít và thực tế dự án gần bán đắt hàng hơn dự án xa. Năm 2017, ngoài dự án NƠXH ở Tam Trinh của Cty NHS đang tiến hành thu hồ sơ, sẽ có những dự án NƠXH được triển khai ở những vị trí đẹp như Hạ Đình (Thanh Xuân, Hà Nội), mặt đường Tố Hữu (Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội), Cổ Nhuế (Bắc Từ Liêm, Hà Nội).
Ông Dũng cũng cho biết thêm, một số dự án NƠXH ở xa trung tâm như Đặng Xá, Gia Lâm, Hà Nội nhưng chủ đầu tư vẫn bán được hàng. Bản thân chủ đầu tư làm NƠXH phải là đơn vị tâm huyết, làm NƠXH chất lượng như nhà thương mại mới hấp dẫn người mua. Hiện nay, thủ tục cấp phép xây dựng NƠXH đơn giản. Sau khi có chủ trương đầu tư, chủ đầu tư hoàn thành hồ sơ chỉ sau 2-3 tháng có giấy phép xây dựng để khởi công dự án.