Ngân hàng chính sách xã hội nên ấn định mức gửi tiết kiệm nhà ở xã hội cố định hàng tháng có thể ở mức 500 nghìn đồng hoặc không quá 1 triệu đồng để phù hợp hơn với khả năng của người vay.
Cụ thể, Ngân hàng Chính sách Xã hội quy định khách hàng là
hộ gia đình, cá nhân khi vay vốn ưu đãi phải thực hiện gửi tiết kiệm
với mức gửi hàng tháng tối thiểu bằng mức trả nợ hàng tháng của người vay vốn
Đó là kiến nghị vừa được Hiệp hội bất động sản Tp.HCM (Horea) đưa ra sau khi Ngân hàng Chính sách xã hội có văn bản hướng dẫn nghiệp vụ cho vay ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Cụ thể, Ngân hàng Chính sách Xã hội quy định khách hàng là hộ gia đình, cá nhân khi vay vốn ưu đãi phải thực hiện gửi tiết kiệm với mức gửi hàng tháng tối thiểu bằng mức trả nợ hàng tháng của người vay vốn.
Theo Horea, quy định này sẽ dẫn đến mức gửi tiết kiệm khác nhau do giá mua nhà ở xã hội khác nhau. Hơn nữa, trường hợp người gửi tiết kiệm chưa đến lượt được mua nhà ở xã hội thì sẽ không xác định được mức trả nợ hàng tháng để gửi tiền tiết kiệm. Do vậy, Hiệp hội đề nghị cần quy định một mức gửi tiền tiết kiệm nhà ở xã hội hàng tháng mà mọi đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội đều thực hiện như nhau.
Ngoài ra, quy định này còn có điểm bất hợp lý là mức gửi tiết kiệm hàng tháng cao, bên cạnh đó người vay còn phải trả lãi vay hàng tháng (được ân hạn gốc một nămtrong năm đầu chưa phải trả nợ gốc) và trước đó đã phải trả 20% giá trị hợp đồng mua nhà ở xã hội, thì toàn bộ chi phí hàng tháng sẽ là gánh nặng cho người vay ưu đãi.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Horea lấy ví dụ, khách hàng vay 600 triệu đồng với lãi suất 5%/năm trong 15 năm. Nếu mức trả nợ hàng tháng được ân hạn trong năm đầu thì chỉ trả lãi khoảng 2,5 triệu đồngvà mức gửi tiết kiệm là khoảng 2,5 triệu đồng, tổng cộng phải chi khoảng 5 triệu đồng/tháng. Nếu mức trả nợ hàng tháng được tính bao gồm cả trả lãi và nợ gốc thì khoảng 5,8 triệu đồng (trả lãi khoảng 2,5 triệu đồng, trả nợ gốc khoảng 3,3 triệu đồng) nên mức gửi tiết kiệm sẽ lên đến khoảng 5,8 triệu đồng, tổng cộng phải chi khoảng 8,3 triệu đồng/tháng rất nặng cho người vay ưu đãi.
Bên cạnh đó, Horea cũng kiến nghị kiến nghị lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội là 4,8%/năm (0,4%/tháng); lãi suất nợ quá hạn được tính bằng 130% lãi suất khi cho vay; áp dụng từ ngày 06/06/2016 đến hết ngày 31/12/2016 đối với các tổ chức tín dụng khác đã tham gia gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng theo Nghị quyết 02/NQ-CP của Chính phủ đã cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội để đảm bảo tính thống nhất của pháp luật.
Về đặt cọc tiền thuê nhà ở xã hội, Hiệp hội kiến nghị quy định khoản tiền đặt cọc này chỉ bằng 01 đến 03 tháng tiền thuê nhà (thay vì mức tối thiểu là 03 tháng tiền thuê nhà ở) để giảm bớt gánh nặng cho người thuê nhà ở xã hội.
