Trong khi nhu cầu thuê nhà của người dân là rất lớn thì quỹ nhà ở cho thuê tại các đô thị lớn như Hà Nội, Tp.HCM lại rất hạn hẹp. Mô hình nhà ở cho thuê thực tế còn xa lạ với cả người dân và các chủ đầu tư.
Thời gian qua, phát triển nhà ở cho thuê được coi là vấn đề “nóng” thời gian qua. Các đô thị lớn như Hà Nội, Tp.HCM hàng năm đều đón hàng vạn người dân nhập cư đến học tập, làm việc, nhiều nhất là người lao động có thu nhập trung bình hoặc thấp, chưa đủ điều kiện mua nhà, phải thuê nhà trọ. Nhiều năm qua, người dân có nhu cầu đều phải thuê nhà tại các khu trọ tự phát khắp TP bởi lý do Hà Nội chưa có quỹ nhà ở cho thuê theo các dự án lớn, tập trung.
Hiện nay, phân khúc nhà ở cho thuê vẫn chưa được quan tâm, phát triển đúng mức bởi bên cạnh những ưu điểm của nhà cho thuê vẫn còn một số rào cản khi đầu tư vào căn hộ dạng này. Đối với nhà ở cho thuê, số tiền vốn bỏ ra ban đầu là rất lớn nhưng thời gian thu hồi vốn lại chậm, khó quản lý người thuê…, nên chưa hấp dẫn các chủ đầu tư.
Thị trường nhà ở cho thuê cần nhiều hơn nữa những chính sách dài hạn
Lãnh đạo công ty Đầu tư phát triển hạ tầng Viglacera bày tỏ, DN triển khai loại hình nhà ở cho thuê đa phần vì trách nhiệm với cộng đồng, xã hội bởi đây là hình thức bỏ tiền chẵn, thu tiền lẻ. Vị lãnh đạo này cho biết, DN dành 20% diện tích để cho thuê tức là 20% tổng mức đầu tư, trong khi lợi nhuận được khống chế không vượt quá 10%. Ví dụ như với mức giá cho thuê như tại KĐT Đặng Xá II, mỗi năm, DN thu được 300.000 đồng/m2, trong khi giá bán là gần 9 triệu đồng/m2. Như thế, phải sau 30 năm, DN mới thu hồi được vốn và có một phần lãi nhỏ và sau thời hạn 5 năm, khi căn hộ cho thuê được bán thì mới có hiệu quả. Ông cũng cho rằng, nếu chỉ làm nhà ở xã hội (NƠXH) cho thuê có lẽ không DN nào muốn làm.
Chuyên gia Đặng Hùng Võ cũng đánh giá, từ kinh nghiệm nhiều nước, nhà ở cho thuê là một bộ phận không thể thiếu trong phát triển kinh tế - xã hội. Có tới 84% dân số Singapore sống trong các căn hộ do cơ quan nhà ở phát triển xây dựng, 40% dân số Hàn Quốc thuê nhà để ở, Nhật Bản cũng với con số tương tự… Trong khi đó, nhu cầu thuê tại Việt Nam là rất lớn nhưng thị trường hiện còn bỏ ngỏ, chưa được khai thác hoặc chỉ dừng lại ở kinh doanh nhỏ lẻ, ngắn hạn.
Ông Võ cũng cho rằng, để khắc phục tình trạng này, nước ta cần có cơ chế, chính sách ưu đãi để các tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế khác nhau tự bỏ vốn đầu tư xây dựng NƠXH, đáp ứng nhu cầu về NƠXH ngày càng lớn ở các đô thị hiện nay.
Đồng thời, việc xây dựng nhà ở cho thuê các loại, nhất là NƠXH và nhà đủ tiện nghi với giá cả chấp nhận được cần được chú trọng. Hình thành thị trường cho thuê cũng là biện pháp cực kỳ quan trọng để bình ổn giá đất. Do đó, chính sách khuyến khích các DN đầu tư là điều cần làm.
TS. Tạ Thị Đoàn - Trưởng khoa Kinh tế - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khu vực I đánh giá, trong thị trường BĐS, nhà ở cho thuê là phân khúc giá trị thấp nhưng đang đáp ứng nhu cầu số đông. Ở góc độ thị trường, việc nhà ở cho thuê giá rẻ phát triển sẽ trực tiếp cạnh tranh với các khu nhà trọ hiện nay hoặc cũng có thể là sản phẩm thay thế cho một số nhà thương mại giá rẻ…
Bởi vậy, tạo được nguồn cung dồi dào về NƠXH cho thuê sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu cơ bản về chỗ ở cho người dân. Việc chuyển từ nhà trọ sang nhà thuê là một bước để người dân nâng cấp cuộc sống, dựa trên sự hỗ trợ, quan tâm của Nhà nước. Vấn đề vẫn nằm ở việc tạo ra những chính sách phù hợp và tín dụng dài hạn phát triển phân khúc cho thuê.
