Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM HoREA mới đây đã cho rằng, phát triển nhà xã hội trước tiên cần sử dụng quỹ đất công từ các nông trường, nhà xưởng cần di dời, đất có từ quy hoạch đô thị vệ tinh, đất trích lập theo Luật Nhà ở, sau mới đến phương án xã hội hóa.
Hiệp hội BĐS Tp.HCM vừa qua đã cho rằng, TP.HCM có thể tận dụng nguồn lực là quỹ đất công rất lớn một cách hợp lý, hiệu quả để giải quyết bài toán nhà ở xã hội, nhà giá rẻ cho người có thu nhập thấp tại những khu vực đô thị đang trong tình trạng quá tải.
Quỹ đất công tại các nông trường
Công trường Lê Minh Xuân, Phạm Văn Hai tại huyện Bình Chánh, Phạm Văn Cội, nông trường bò sữa tại huyện Củ Chi do Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn quản lý hay nông trường Láng Le do UBND huyện Bình Chánh quản lý được cho là những địa chỉ phù hợp để phát triển nhà ở xã hội. Ngoài ra, nông trường Tam Tân do UBND huyện Củ Chi quản lý có tổng diện tích là khoảng 8.685ha. Quỹ đất các nông trường tại huyện Cần Giờ và một số khu đất được quy hoạch đất dự trữ của TP cũng được đánh giá là có thể xem xét điều chỉnh quy hoạch để dành một phần quỹ đất phát triển nhà ở xã hội.
Tuy vậy, việc làm được nhà ở xã hội tại các nông trường này cần được đầu tư bổ sung lớn về hệ thống hạ tầng kỹ thuật như đường giao thông, xe điện ngầm, xe buýt. Cùng với đó, việc đầu tư hệ thống hạ tầng xã hội như trường học, nhà trẻ, mẫu giáo, bệnh viện, khu vui chơi giải trí, thể dục thể thao, dịch vụ, phát triển các khu công nghiệp, tạo công ăn việc làm... cũng được chú trọng.
Đất công của Tp.HCM cần được sử dụng hợp lý để phát triển các dự án
nhà ở xã hội, căn hộ giá rẻ phục vụ người dân đô thị (Ảnh: Vũ Lê)
Quỹ đất công đang làm nhà xưởng sản xuất ô nhiễm
Hiện nay, nhà xưởng thuộc quản lý Nhà nước tại Tp.HCM đang sản xuất nhưng gây ô nhiễm, cần phải di dời vào khu công nghiệp tại các quận, huyện trên địa bàn Tp.HCM không phải là nhỏ. Lãnh đạo Tp.HCM theo đó cần rà soát lại quỹ đất này tại các cơ quan nhà nước thuộc diện sắp xếp lại theo Quyết định 09. Hơn nữa, quỹ đất công của các DN nhà nước thực hiện chủ trương cổ phần hóa hay thoái vốn nhà nước hiện nay. Như vậy, nếu các quỹ đất này được đấu giá, đấu thầu và có cơ chế phát triển phù hợp thì có thể huy động được thêm một nguồn lực rất lớn để tạo quỹ đất phát triển nhà ở xã hội của Tp.HCM.
Quỹ đất công được tạo lập trong quá trình quy hoạch đô thị
Trong quá trình quy hoạch và hình thành các khu đô thị vệ tinh, công nghiệp, khu công nghệ cao, khu chế xuất, Tp.HCM hoàn toàn có thể tận dụng quỹ đất công để phát triển nhà ở xã hội để kích thích phát triển đô thị. Quỹ đất này có thể đến từ các Khu đô thị mới Nam Sài Gòn 2.965ha, Khu đô thị công nghiệp Tây Bắc tại Củ Chi có diện tích 6.000ha, Khu đô thị cảng Hiệp Phước có diện tích 3.600ha, Khu chế xuất Tân Thuận diện tích 320ha; Khu công nghệ cao diện tích 913ha; Khu chế xuất Linh Trung I,II,III, diện tích 326ha; Công viên phần mềm Quang Trung với diện tích 43ha...
Tp.HCM thực tế cũng đã chỉ đạo điều chỉnh quy hoạch các khu công nghiệp, khu công nghệ cao để có thể dành cho phát triển nhà ở xã hội. Đối với các khu vực được quy hoạch đô thị mới, TP có điều kiện để quy hoạch phát triển nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ nhưng phải hỗ trợ phát triển hạ tầng kết nối đồng bộ.
Quỹ đất nhà xã hội trích lập theo Luật Nhà ở
Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS đã quy định tất cả các dự án nhà ở thương mại đều phải dành 20% quỹ đất kinh doanh để phát triển nhà ở xã hội theo nhiều phương thức tùy vào quy mô. Có thể hiểu rằng, đối với dự án từ 10ha trở lên thì phải xây dựng nhà ở xã hội tại dự án. Dự án dưới 10ha có thể lựa chọn phương thức xây dựng nhà ở xã hội tại dự án, hoặc hoán đổi bằng quỹ đất, quỹ nhà ở xã hội ở vị trí khác, quy đổi giá trị bằng tiền nộp vào ngân sách địa phương để phát triển nhà ở xã hội.
Quỹ đất từ chính sách xã hội hóa nhà giá rẻ
Tp.HCM có thể huy động các DN tham gia phát triển nhà ở xã hộ. Đây có thể xem như một nguồn lực tiềm năng để tạo lập quỹ đất cho các dự án nhà giá rẻ. Thời gian qua, nhiều DN nhân đã đưa quỹ đất để phát triển các dự án nhà ở xã hội như Công ty Thủ Thiêm, Công ty Hoàng Quân, Công ty Nam Long... Đáng chú ý nhất là các dự án nhà ở xã hội cho thuê dài hạn của Công ty Lê Thành. Tp.HCM cũng ghi nhận hàng chục nghìn cá nhân, hộ gia đình thực tế đã đầu tư phát triển các khu nhà trọ, phòng trọ dù đa phần chưa đảm bảo chất lượng, thiếu tiện ích và dịch vụ đã giải quyết được phần lớn nhu cầu thuê nhà của công nhân, lao động, người nhập cư như đã nêu trên.
