Việc xây dựng mới các tòa nhà đang tiêu tốn nguồn tài nguyên có hạn trên thế giới nhanh hơn mức chúng ta có thể bổ sung. Tình trạng này đặt ra cho các kiến trúc sư một trách nhiệm quan trọng: Cải tạo nhà, phục hồi và tái sử dụng các tòa nhà hiện có.
Điều này có nghĩa là, các kiến trúc sư cần sử dụng tư duy và thiết kế sáng tạo để lưu giữ, kết hợp các tòa nhà cũ hiện hữu trong hiện tại cũng như tương lai tại các thành phố, bằng cách điều chỉnh, cải tạo chúng thông qua các phương pháp xử lý thông minh.
Có nhiều cách để thực hiện tái sử dụng thích ứng các tòa nhà trên thế giới. Vậy câu hỏi đặt ra là, chúng ta nên bắt đầu từ đâu và như thế nào? Tại sao việc tái sử dụng thích ứng lại quan trọng? Nên lưu ý những khía cạnh nào trước khi thực hiện một dự án cải tạo nhà? Làm thế nào để tiếp cận các dự án này?
|
Cải tạo nhà là công việc phức tạp nhưng cũng rất thú vị và ý nghĩa. |
Tại sao cải tạo nhà và tái sử dụng thích ứng lại quan trọng?
Alejandro García Hermida, giáo sư ngành kiến trúc của Đại học Universidad Alfonso X el Sabio ở Madrid, Tây Ban Nha cho biết: "Việc bảo tồn lịch sử, bản sắc và văn hóa của các khu đô thị, các tòa nhà về chất lượng và thẩm mỹ khó mà đạt được". Theo ông: "Việc cải tạo các tòa nhà để làm cho chúng hiệu quả hơn, đẹp hơn, bền vững hơn và làm cho chúng trở nên thuận lợi cho phúc lợi của cộng đồng. Đó là một cách lưu giữ những ký ức, lịch sử và bản sắc nguyên vẹn".
Rick ten Doeschate, Kiến trúc sư của Civic Architects cũng có một cách tiếp cận thú vị. Anh ấy nói: "Đó là một ý tưởng tốt và bền vững khi xem xét sử dụng những gì bạn đã có, trước khi thêm một thứ gì đó mới. Nói thật là hơi nực cười và lười biếng khi không tìm cách sử dụng lại. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta thực dụng mà đơn giản, tái sử dụng là một cách rất hiệu quả để đạt được sự "phức tạp" đầy thú vị. Sự hoàn hảo thường khá nhàm chán, những tòa nhà thú vị nhất mang dấu ấn của các thời đại và tư tưởng thiết kế khác nhau ".
Về tính bền vững, việc cải tạo các công trình hiện hữu giúp tránh sử dụng các vật liệu không cần thiết và giảm việc phá dỡ, phế thải xây dựng, tận dụng được các vật liệu có sẵn. Đồng thời, việc cải tạo nhà cũng giúp giảm đáng kể chi phí vận chuyển vật liệu mới đến công trường, góp phần bảo vệ môi trường. Alejandro cho rằng, điều quan trọng là phải tận dụng các tòa nhà hiện có vốn đã từng được hình thành ban đầu theo các thông số xã hội, kinh tế, sinh thái không phụ thuộc vào việc tiêu thụ quá nhiều nhiên liệu và áp dụng các vật liệu có thể tái sử dụng, ít ô nhiễm hơn.
|
Việc cải tạo nhà giúp giảm đáng kể chi phí vận chuyển vật liệu mới đến công trường, góp phần bảo vệ môi trường sống. |
Trước khi thực hiện một dự án cải tạo nhà, cần lưu ý gì?
Một khi đã hiểu rõ ràng tầm quan trọng của việc cải tạo nhà, cần phải phân tích kỹ lưỡng về địa điểm và lịch sử của tòa nhà để phát hiện những gì có thể giữ lại hoặc những gì phải loại bỏ. Theo Alejandro, hiểu biết về lịch sử của tòa nhà và hiểu các chức năng xây dựng cũng như cấu trúc của nó là chìa khóa để tránh đưa các vật liệu, kỹ thuật không phù hợp vào chính tòa nhà bởi điều này có thể khiến công trình bị hư hại.
n’UNDO, một văn phòng nghiên cứu kiến trúc Tây Ban Nha có quan điểm thú vị về việc tái sử dụng thích ứng trong kiến trúc. Họ cho rằng, kiến trúc, đô thị, quy hoạch đô thị không chỉ liên quan đến xây dựng và sản xuất mới mà còn phải cải tạo, bảo tồn và phục hồi những gì đã có ở đó để gia tăng giá trị cho những gì hiện có.
Những quan điểm này đặc biệt hữu ích khi nâng cao nhận thức về ý nghĩa của việc xây dựng một tòa nhà cũ bằng cách nhận thức được những gì chúng ta đang phải đối mặt để đưa ra quyết định tốt nhất. Đôi khi những can thiệp tối thiểu nhất lại có lợi nhất cho công trình. Nhìn chung, nghiên cứu và phân tích này sẽ giúp các kiến trúc sư đưa ra một kế hoạch dự án chính xác để cải tạo nhà thành công. Có nghĩa là, tòa nhà cũ được cứu khỏi sự xuống cấp không thể tránh khỏi theo thời gian, được đưa vào sử dụng với tuổi thọ mới trong khi vẫn giữ được tính toàn vẹn và các tính năng làm cho nó trở nên độc đáo.
|
Cần phải phân tích kỹ về địa điểm và lịch sử của tòa nhà để phát hiện những gì có thể giữ lại hoặc những gì phải loại bỏ khi cải tạo nhà. |
Làm thế nào để tiếp cận các dự án này?
- Cần xác định biện pháp can thiệp chính xác cho công trình. Sự khác biệt giữa mỗi phương pháp xử lý (bảo quản, phục hồi, phục hồi và tái thiết) bao hàm nhiều hoặc ít các can thiệp và các kỹ thuật xây dựng khác nhau. Việc lựa chọn biện pháp can thiệp thích hợp nhất được thực hiện thông qua việc xem xét tình trạng vật chất hiện tại của tòa nhà, mục đích sử dụng mới được đề xuất cũng như các quy định xây dựng tại địa phương.
- Tái sử dụng thích ứng mang lại cho tài sản một mục đích sử dụng tương thích mới bằng cách sửa chữa, thay đổi và bổ sung, đồng thời có thể duy trì các tính năng mang lại giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc cho tòa nhà. Điều quan trọng cần lưu ý là, mục đích sử dụng cuối cùng của tòa nhà xác định những yêu cầu nào sẽ phải được đáp ứng. Một số mục đích sử dụng tiềm năng của một tòa nhà lịch sử có thể không phù hợp nếu những sửa đổi cần thiết không bảo tồn được đặc điểm lịch sử của tòa nhà.
- Thực hiện theo các hướng dẫn, khuyến nghị cụ thể về cách xử lý từng vật liệu khác nhau (gạch, gỗ, kim loại) và các đặc điểm của tòa nhà (mái nhà, cửa sổ, lối vào, hệ thống kết cấu, hệ thống cơ khí, tính năng nội thất và hoàn thiện).
- Các vật liệu được giữ lại trong tòa nhà cần được bảo vệ và duy trì đúng cách. Nếu có những thay đổi lớn hơn, chẳng hạn như thay thế một tính năng nhất định, thì phần bổ sung mới này phải được thiết kế và xây dựng để phù hợp với đặc điểm của tòa nhà lịch sử, địa điểm và bối cảnh của nó.
- Nếu cần các biện pháp xử lý hóa học và vật lý, chúng nên được thực hiện theo cách nhẹ nhàng nhất có thể, tránh các biện pháp xử lý có thể làm hỏng bất kỳ tính năng lịch sử hoặc cụ thể nào của tòa nhà.
- Các hệ thống cấu trúc cần được xác định, giữ lại và bảo tồn một cách chính xác.
- Yếu tố khí hậu cần được chú ý để đảm bảo sự thoải mái, hòa hợp nhưng luôn giữ được nét kiến trúc của tòa nhà.
- Các yếu tố mới được đưa vào bối cảnh của tòa nhà được cải tạo phải tương thích, nhưng cũng rất nên phân biệt với chính công trình ban đầu. Bằng cách đó, các yếu tố mới không trở thành sự "bắt chước" kém cỏi.
Thực hiện một dự án cải tạo nhà chắc chắn là một thách thức nhưng cũng là một nhiệm vụ rất thú vị. Chúng ta nên nhớ rằng, mỗi tòa nhà là duy nhất và các thủ tục, quyết định là cụ thể cho từng dự án. Các kiến trúc sư tham gia vào các dự án này nên cam kết và có khả năng thích ứng đây là loại dự án thường dẫn đến những tình huống phát sinh không thể đoán trước. Cuối cùng, phần thưởng là có thể lưu giữ một phần lịch sử, tăng thêm giá trị đương đại và mang lại những chức năng mới cho cuộc sống hiện đại.
Lam Giang
>> 6 hạng mục không nên tiếc tiền khi cải tạo nhà
>> Gia chủ mất tiền oan khi sửa nhà bởi 5 sai lầm này
>> 4 sai lầm phổ biến khi cải tạo nhà cuối năm