Vào những ngày cuối năm, người Việt Nam có tục lệ lau dọn bàn thờ, bát hương gia tiên. Tuy vậy, lau dọn bàn thờ sao cho đúng cách không phải là điều ai cũng biết.
Bàn thờ trong quan niệm của người Việt Nam là nơi linh thiêng, tôn kính nhất của mỗi gia đình. Vì thế, việc dọn dẹp bàn thờ sao cho đúng cách là cách thú vị để con cháu bày tỏ lòng kính yêu, tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên, những người đã khuất. Mỗi dịp năm hết Tết đến, các gia đình đều dọn dẹp, chăm chút bàn thờ để bày tỏ sự tôn kính, biết ơn.
Dọn bàn thờ cho đúng cách không phải điều dễ dàng
Có nhiều quan niệm khác nhau về thời điểm thích hợp để tiến hành việc lau dọn bàn thờ. Ở nhiều nơi, người ta cho rằng, dọn bàn thờ phải được thực hiện trước ngày ông Táo chầu Trời. Một số nơi lại quan niệm rằng, việc tiến hành việc này trong thời điểm ông Táo vắng nhà, tức là từ ngày 23 tháng Chạp đến trước 30 hoặc 29 tháng Chạp (nếu tháng Chạp thiếu).
Theo đó, trước khi thực hiện lau dọn, gia chủ phải tắm rửa sạch sẽ, chuẩn bị đĩa hoa quả đặt lên rồi thắp hương, khấn thông báo với các thần linh và gia tiên về việc hôm nay sẽ dọn bàn thờ. Khi hương cháy hết, gia chủ mới bắt đầu thực hiện công việc.
Khi bắt đầu dọn bàn thờ, gia chủ phải chuẩn bị một chiếc bàn hay mâm trên có phủ giấy trắng hoặc giấy đỏ để đặt các đồ thờ, bát hương, bài vị. Khi lau dọn, các chuyên gia phong thủy cho rằng, bạn nên dùng khăn mới sạch, phải dùng nước ấm để lau sạch bụi bặm trên bàn thờ và các bức tượng hay di ảnh.
Bát hương được coi là điểm chính trung tâm của bàn thờ. Vì thế, lau dọn bàn thờ sao cho không phạm tâm linh nên hạn chế di chuyển bát hương qua lại, xê dịch quá nhiều sẽ không tốt.
Gia chủ có thể tỉa các chân hương, chỉ nên để lại 3 chiếc. Việc để quá nhiều chân hương sẽ khiến bàn thờ nhanh bụi, không tốt cho gia chủ. Chân hương tỉa ra thường được đốt. Tất cả tro được thả xuống sông, hồ hay hòa nước bón cây, không nên đổ lung tung. Khi sạch bàn thờ đã sạch bụi, gia chủ mới được thay nước.
Trong khi lau dọn, gia chủ nên cẩn thận nhẹ nhàng với từng đồ vật vì trên bàn thờ lúc nào cũng được coi là những vật thiêng liêng, phù hộ cho gia đình. Bạn tuyệt đối tránh làm đổ vỡ đồ khi lau dọn. Người xưa đặc biệt kiêng kỵ điều này vì cho rằng đó là tín hiệu không tốt.
Sau khi lau dọn xong, gia chủ cần thắp hương, khấn một lần nữa báo cáo công việc đã hoàn tất đồng thời cầu xin gia tiên phù hộ độ trì cho con cháu mạnh khỏe bình an.
