Lợi ích nhóm ẩn trong "cuộc chiến" chung cư?

Chủ một dự án vừa bàn giao nhà vài tháng trước cho hay, khi triển khai dự án có một khách hàng là chủ doanh nghiệp đề xuất làm nhà thầu cung cấp vật liệu, nội thất công trình. Thế nhưng, họ đã bị trượt gói thầu vì không đáp ứng tiêu chí mà chủ đầu tư đưa ra. Sau đó, khách hàng này thường xuyên chia sẻ với người mua nhà những thông tin không chính xác, mang tính xuyên tạc về chủ đầu tư liên quan tới tiến độ dự án, năng lực tài chính...

Đại diện chủ đầu tư chia sẻ: "Khi dự án sắp bàn giao đúng tiến độ thì khách hàng hết lần này đến lần khác xúi giục cư dân gửi đơn khiếu nại về chất lượng công trình với những lỗi như màu sơn, hình ảnh không giống tài liệu bán hàng... Gần đây, anh ta đưa ra điều kiện cho họ tham gia gói thầu vào một dự án khác mà chúng tôi đang triển khai".

Cách đây vài tuần, khi sắp tới hạn phải tổ chức hội nghị nhà chung cư, khách hàng nói trên đã đề nghị chủ dự án bỏ phiếu ủng hộ để họ được vào ban quản trị tòa nhà. Được biết, đây là số phiếu của các căn hộ, diện tích do chủ đầu tư sở hữu.

Cũng theo vị này, khách hàng đã tập hợp một nhóm cư dân thường xuyên đăng tải video căng băng rôn hoặc gửi đơn kiện tới báo đài gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của chủ đầu tư. Ông cho biết thêm: "Và anh ấy cũng nói nếu không được tạo điều kiện cho những đề nghị trên thì họ sẽ thường xuyên tổ chức căng băng rôn. Chúng tôi rất bế tắc trong việc xử lý với trường hợp khách hàng này".

Có thể có lợi ích nhóm đằng sau những tranh chấp chung cư hiện nay. Trong ảnh: Cư dân căng băng rôn tại một dự án ở Hà Nội. (Nguồn ảnh: Cư dân cung cấp)

Đối với những tranh chấp tại các dự án chung cư, hiện tượng "lợi ích nhóm" không còn là chuyện hiếm. Theo cư dân một án đã đi vào giai đoạn bàn giao 2 năm nay cho biết, có một nhóm cư dân hăng say tham gia đấu tranh quyền lợi chung trước khi có ban quản trị tòa nhà. Cụ thể, họ lập một nhóm thảo luận trên mạng xã hội và chia sẻ nhiều thông tin tố cáo chủ đầu tư dự án, đồng thời bày tỏ quan điểm sẽ luôn đứng về phía cư dân chung cư. 

Cư dân này cho biết: "Khi đó họ thường xuyên tổ chức căng băng rôn ở sảnh tòa nhà, thậm chí kéo lên tận trụ sở của chủ đầu tư. Đơn thư khiếu nại cũng thường xuyên được gửi đến chính quyền, các cơ quan báo, đài". Những thành viên tích cực đấu tranh đó đã được bầu vào ban quản trị khi hội nghị nhà chung cư được tổ chức 6 tháng trước. Họ nhận bàn giao quỹ bảo trì chung cư lên đến hàng chục tỷ đồng. 

Điều đáng nói là, sau khi vào được ban quản trị, các thành viên này không còn nhiệt tình tham gia hoạt động trong tòa nhà như trước. Thậm chí, những ai có ý kiến trái chiều trên nhóm cộng đồng cư dân đều lập tức bị xóa tài khoản khỏi nhóm. Chưa kể, tất cả ý kiến đóng góp của cư dân đều bị đặt ở chế độ kiểm duyệt.

Theo một cư dân: "Giờ đây họ nói rằng cư dân có ý kiến gì thì gửi văn bản, họ không có thời gian trả lời và giải quyết các vấn đề vụn vặt. Những cư dân tranh luận trên nhóm không cùng quan điểm đều bị xóa tài khoản khỏi nhóm". Vị này cho hay, các thành viên ban quản trị còn cho nhiều đơn vị quảng cáo, kinh doanh vào chung cư phát tờ rơi và bán cả thông tin cá nhân của cư dân nơi đây.

Thực tế cho thấy, tại một số dự án sắp bàn giao thuộc phân khúc chung cư từ bình dân tới cao cấp hiện nay, tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân diễn ra với tần suất ngày càng nhiều hơn. Chủ đầu tư nhiều dự án đã đi vào vận hành tại TP.HCM và Hà Nội chia sẻ, sau khi ban quản lý chung cư thông báo hết thời gian miễn phí dịch vụ (khoảng vài tháng khi mới bàn giao nhà), bắt đầu thu phí thì thường xảy ra tranh chấp. 

Đáng chú ý, một số cư dân khi xảy ra những bất đồng thường kích động các thành viên khác xuống đường căng băng rôn gây áp lực về truyền thông. Đặc biệt, một số cư dân chọn đúng thời điểm chủ đầu tư đang bán hàng ở một dự án khác và đến căng băng rôn ở văn phòng kinh doanh đó.

Theo lãnh đạo một doanh nghiệp: "Có những người tự nhận ban đại diện cư dân nhưng thực tế chỉ là một nhóm nhỏ, còn đa số cư dân không có bất đồng hoặc cũng giải quyết với chủ đầu tư trên tinh thần xây dựng. Đôi khi trong những cuộc đấu tranh như vậy, thay vì đòi quyền lợi chung thì họ chỉ nhằm gây sức ép để đạt được thỏa thuận của mình. Ví dụ có người đề nghị chúng tôi giảm số tiền phải nộp vào đợt cuối khi nhận nhà hoặc yêu cầu chủ đầu tư mua lại căn hộ với giá chênh cao".

Chủ tịch HoREA, ông Lê Hoàng Châu cho rằng có dấu hiệu lợi ích nhóm đằng sau những lộn xộn, tranh chấp tại các dự án chung cư hiện nay. 

Nhằm thao túng, trục lợi các quỹ tại một số dự án, đối tượng còn móc nối với xã hội đen và khống chế cư dân để được bầu vào ban quản trị. Quỹ bảo trì chung cư có nơi lên tới hàng chục tỷ đồng là đích ngắm mà những nhóm lợi ích này hướng tới. Theo ông Châu, cũng không loại trừ các trường hợp đấu tranh bởi mục đích cá nhân khác, khó có thể đoán định.