Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế: Không thể phá đi tòa nhà vi phạm "vì dân đã mua rồi"

Sáng 31/5 vừa qua, bên lề kỳ họp Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh - Phó Trưởng đoàn giám sát, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho hay, tại kỳ họp Quốc hội này, kết quả giám sát tối cao về vấn đề đất đai đô thị đã được báo cáo đầy đủ. Thông qua video clip trình chiếu, các vi phạm và điều chỉnh quy hoạch được thể hiện rõ.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng nêu ra các bất cập liên quan tới việc điều chỉnh quy hoạch. Ví dụ, do cơ chế chính sách địa phương khác nhau trước và sau khi sáp nhập vào Thủ đô nên một số dự án ở khu vực Mê Linh (TP. Hà Nội) chậm tiến độ kéo dài. Đối với thực trạng này, theo ông Thanh "phải rà soát xử lý, không để dự án treo".

Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế trao đổi với các đại biểu bên hành lang Quốc hội. (Ảnh LD)

Ông Vũ Hồng Thanh cho rằng, đoàn giám sát không thể nêu rõ chi tiết từng dự án bởi có tới hàng nghìn dự án được điều chỉnh quy hoạch. Do đó, đơn vị chỉ đưa ra quy tắc chung.

Bàn về những phản ánh của đại biểu Quốc hội liên quan tới "điều chỉnh dự án theo lợi ích nhà đầu tư", theo Phó Trưởng đoàn giám sát, trách nhiệm của cơ quan thanh tra là phải làm rõ bởi đây mới chỉ là dấu hiệu. Ông Thanh nhấn mạnh: "Đoàn giám sát của Quốc hội phải có cơ chế chung, ví dụ doanh nghiệp cổ phần hóa, nếu không đúng quy trình, thủ tục, phương án sử dụng đất thì phải thu hồi dự án đó, không để lợi ích nhà nước rơi vào tay của đơn vị cổ phần hóa".

Trong khi đó, đối với một số khu vực tại Hà Nội bị phá vỡ quy hoạch, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho hay, những vi phạm theo báo cáo giám sát thường tập trung ở đô thị và vùng trung tâm đô thị. Riêng khu vực Linh Đàm đã xảy ra không ít bất cập như hệ thống trường học, bệnh viện chưa đồng bộ, nạn kẹt xe khi các tòa nhà được xây dựng san sát nhau. Ông Thanh thông tin, những bất cập này hiện "đang được đề nghị".

Cũng theo ông Thanh: "Làm việc với đoàn giám sát, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nói đang chuyển cơ quan điều tra".

Trao đổi về việc xử lý sai phạm xây dựng, vượt chiều cao, vượt tầng, Phó Trưởng đoàn giám sát cho rằng: "Chỉ có thể khắc phục bằng cách cải thiện hệ thống hạ tầng, không thể phá nhà đi vì dân mua rồi. Đáng lẽ hạ tầng kỹ thuật phải xây trước, giờ như vậy rồi, phải bổ sung sau".

Được biết, ông Vũ Hồng Thanh trước đó đã báo cáo giám sát việc thực hiện pháp luật, chính sách về quản lý, quy hoạch, sử dụng đất ở đô thị giai đoạn 2013-2018 tại Quốc hội.

Số liệu từ đoàn giám sát cho hay, toàn quốc hiện có 1.390 dự án được điều chỉnh quy hoạch từ 1-6 lần, thậm chí có dự án điều chỉnh lên đến 9 lần. Nội dung điều chỉnh chủ yếu là chia nhỏ diện tích căn hộ, cơi nới tầng, thêm chức năng nhà ở và lô đất thương mại, giảm diện tích cây xanh... Điều này khiến mật độ dân số gia tăng, tạo ra áp lực, hệ lụy về hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật. Sự thiếu đồng bộ, chưa có tính kết nối giữa quy hoạch xây dựng đô thị với hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật khiến giao thông tại TP.HCM và Hà Nội thường xuyên bị tắc nghẽn. Tỷ lệ đất bãi đỗ xe trên đất xây dựng đô thị chỉ đạt dưới 1%, đất giao thông 9%...

Điển hình là tại Hà Nội, tỷ trọng công trình nhà cao tầng nội đô lên đến 80% trong khi hạ tầng thiếu liên kết. Thực tế cho thấy, việc co cụm các dự án nhà cao tầng đã tạo áp lực lên hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật. Vấn đề ách tắc giao thông trở nên nghiêm trọng hơn khi quỹ đất cho giao thông không đủ.

Kề từ năm 2017 tới nay, lượng dự án khu đô thị, nhà ở không ngừng gia tăng. Cả nước có khoảng 2.500 dự án trong những năm 2006-2011, nay tăng lên gần gấp đôi với 4.438 dự án. Trong đó, quy mô sử dụng đất của 284 dự án trên 50 ha.

Trên thực tế, không ít dự án được điều chỉnh quy hoạch theo đề xuất của nhà đầu tư đã tạo ra hệ lụy lớn về hạ tầng xã hội, giao thông, khiến lợi ích của người dân bị ảnh hưởng. Về sai phạm xây dựng, dự án cao ốc tại số 8B Lê Trực (Ba Đình, Hà Nội) là trường hợp điển hình. Chủ đầu tư dự án đã cho thi công xây dựng sai giấy phép xây dựng, tự ý tăng chiều cao các tầng và không giật cấp ở một số tầng theo quy định.