Chương trình phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) tại Tp.HCM thời gian qua luôn trong trạng thái chậm trễ bởi những vướng mắc về thủ tục hành chính và bất hợp lý trong chính sách phát triển.
Thống kê của Sở Xây dựng Tp.HCM cho thấy, địa phương này hiện có khoảng 480.000 hộ chưa có nhà ở hoặc đang ở chung với cha mẹ, người thân, 1,2 triệu người nhập cư và khoảng 143.000 hộ thu nhập thấp có nhu cầu thuê, thuê mua NƠXH. Tuy nhiên, tiếp cận với NƠXH không phải là điều đơn giản.
Anh Nguyễn Văn Khánh, một kiến trúc sư ở phường Hiệp Thành, Quận 12 cho biết, lương nhận qua ngân hàng BIDV của anh chỉ 7,8 triệu/tháng nhưng chủ đầu tư yêu cầu phải chứng minh thu nhập hơn 10 triệu/tháng thì mới được ngân hàng giải ngân mua NƠXH. Cũng theo anh Khánh, nếu đúng theo quy định này thì nhiều công nhân viên chức và dân văn phòng rất khó có được căn hộ nhà ở xã hội tại Tp.HCM.
Tại Tp. HCM, người có nhu cầu mua NƠXH thì lớn
trong khi nguồn cung lại hạn chế
Từ khi có Luật nhà ở 2005, Tp.HCM đã triển khai các quy định về phát triển nhà ở xã hội như dành 20% quỹ đất từ các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để làm NƠXH, hoán đổi mặt bằng nhà xưởng làm quỹ NƠXH thuộc sở hữu nhà nước cho nhà đầu tư… Cũng từ năm 2006 đến nay, Tp.HCM đã chấp thuận chủ trương đầu tư 51 dự án NƠXH.
Cũng trong thời gian này, gần 49.000 căn NƠXH được đầu tư xây dựng trên diện tích đất 150ha. Hiện tại, chỉ có 12 dự án với quy mô hơn 3.900 căn NƠXH tại Tp.HCM được hoàn thành, trong đó 6 dự án sử dụng vốn ngân sách và 6 dự án vốn ngoài ngân sách. Theo đó, trong suốt 10 năm nay, chỉ có hơn 7.500 người được duyệt mua NƠXH.
Theo kế hoạch, trong giai đoạn 2016-2020, TP.HCM đầu tư xây dựng 39 dự án NƠXH với quy mô gần 45.000 căn. Theo ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM cho biết, TP cần khắc phục, tháo gỡ những khó khăn trong các thủ tục hành chính về NƠXH trên cơ sở phải hài hòa lợi ích của chủ đầu tư, của doanh nghiệp và của người dân. Cũng theo ông Tuấn cũng cho biết thêm, cũng phải ghi nhận, nhiều vấn đề trong Luật xây dựng, Luật nhà ở, Luật kinh doanh BĐS đã được khắc phục.
Ông Trương Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần địa ốc Hoàng Quân cũng cho rằng, vướng mắc đối với doanh nghiệp khi làm nhà ở xã hội tại Tp.HCM là chậm giải phóng mặt bằng, thủ tục hành chính rườm rà. Hơn nữa, việc giá bán bị khống chế không vượt quá 15 triệu đồng/m2 là chưa hợp lý bởi những dự án ở vị trí đẹp thì chí phí đầu tư rất cao, chất lượng lại tương đương với nhà ở thương mại.
Ông Trương Anh Tuấn nhấn mạnh, Bộ Xây dựng cũng đã có quy định, Tp.HCM cũng đã có chủ trương. Vấn đề còn lại nằm ở sự phối hợp giữa các sở, ngành tại địa phương và các ngân hàng chi nhánh. Sự đồng bộ trong khâu thủ tục hành chính hiện đang là rào cản lớn nhất mà TP phải nhanh chóng khắc phục.
Thực tế, với mức tăng dân số như hiện nay, dự báo đến năm 2020, Tp.HCM cần 81.000 căn NƠXH. Để có thể đáp ứng khoảng một nửa nhu cầu đó, TP phải rà soát lại quỹ đất để làm cơ sở quy hoạch phát triển. Các chính sách thu hút đầu tư của doanh nghiệp, bố trí nguồn vốn hợp lý để phát triển NƠXH cũng cần được chú trọng.