Sau gần 1 năm phối hợp cùng các sở, ngành, quận, huyện tổ chức điều tra, khảo sát, thống kê và tổng hợp nhu cầu mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội (NoXH) trên địa bàn TP, Viện Nghiên cứu phát triển TP đã có báo cáo kết quả lên UBND TP. Theo đó, trong 5 năm tới TP cần tới 80.000 căn NoXH.
Viện Nghiên cứu phát triển TP cho biết, thông qua phương pháp điều tra chọn mẫu trên 5 đối tượng được mua, thuê mua và thuê NoXH (hộ có công, gia đình chính sách; hộ nghèo và cận nghèo; lực lượng vũ trang; hộ tái định cư chưa nhà) và điều tra chọn mẫu theo hạn mức đối với lao động trong khu công nghiệp, khu chế xuất; kết quả suy rộng cho thấy có tổng cộng hơn 80.000 hộ có nhu cầu đăng ký NoXH trong vòng 5 năm tới. Số hộ nghèo và cận nghèo có số lượng nhiều nhất, khoảng 38.200 hộ; lao động trong khu công nghiệp 17.100 hộ; hộ gia đình có công, gia đình chính sách khoảng 7.600 hộ; hộ tái định cư chưa có nhà khoảng hơn 6.000 hộ; và lực lượng vũ trang khoảng hơn 1.100 hộ. Riêng cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ước khoảng gần 10.000 hộ, nhưng đây là đối tượng cần ưu tiên giải quyết trong những năm trước mắt.
Còn nhiều bất cập về các dự án NƠXH tại Tp.HCM
Cũng từ kết quả điều tra, khảo sát nhu cầu đăng ký NoXH được suy rộng cho những năm sắp tới, số lượng phân bổ qua điều tra được ghi nhận theo tỷ lệ: giai đoạn 2016-2018, đăng ký 55,6% nhu cầu, tương đương 44.500 căn; giai đoạn 2019-2020 đăng ký 38,5% nhu cầu, tương đương 30.500 căn; và sau năm 2020 đăng ký 5,9% nhu cầu, tương đương 5.000 căn.
Về quy mô căn hộ, nhu cầu nhóm diện tích NoXH từ 25-40m2 chiếm tỷ lệ 17,2%, trong đó lao động khu công nghiệp và hộ nghèo, cận nghèo chiếm tỷ lệ ưu thế về nguyện vọng này, đây là 2 đối tượng chọn diện tích NoXH có quy mô nhỏ. Nhóm diện tích nhà từ 40-60m2/căn cũng có nhu cầu tương đối cao (34% trong tổng số), chiếm ưu thế là đối tượng tái định cư chưa có nhà, lực lượng vũ trang và cán bộ, công chức, viên chức. Riêng diện tích hơn 90m2, chiếm ưu thế về nguyện vọng nhà ở đối tượng tái định cư chưa nhà.
Về giá, kết quả khảo sát giá nhà trung bình khi chọn phương thức trả tiền 1 lần ghi nhận khoảng 792,6 triệu đồng/căn, trong khi giá nhà khi chọn phương thức thuê mua (nộp tiền hàng tháng) được mong đợi khoảng 3,7 triệu đồng/tháng và đối tượng chọn giá thuê NoXH dài hạn trung bình 920.000 đồng/tháng (có thể thấp hơn 700.000 đồng/tháng). Có khoảng 30% có nguyện vọng ở khu vực 6 quận mới và gần 20% muốn ở khu vực ngoại thành. Lực lượng vũ trang; cán bộ, công chức, viên chức có tỷ lệ cao mong muốn nhà ở 13 quận nội thành.
Đối tượng tái định cư chưa nhà và một số ít hộ nghèo và cận nghèo lại có nguyện vọng về ở khu vực quận mới và các huyện ngoại thành. Về tầng cao chung cư, đối tượng tái định cư chưa nhà và lực lượng vũ trang và cán bộ công chức, viên chức có nguyện vọng ở chung cư cao hơn 5 tầng; đối tượng hộ nghèo và cận nghèo chiếm tỷ lệ cao về nguyện vọng được ở các chung cư thấp hơn 5 tầng. Đây là đặc điểm cần lưu ý khi đầu tư xây dựng NoXH sau này.
Tính đến thời điểm cuối năm 2015, theo Sở Xây dựng TP, trên địa bàn TP chỉ có 22 dự án NoXH ngoài ngân sách đang triển khai, với tổng số khoảng 29.000 căn. Trong khi nhu cầu về NoXH rất lớn, cung chưa đủ cầu thì chính sách ưu đãi của Nhà nước liên quan đất đai, tín dụng, thuế... để thu hút doanh nghiệp tham gia đầu tư giải quyết nhu cầu nhà ở cấp bách cho người dân vẫn còn nhiều bất cập.
Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp, giá đất của Tp.HCM hiện nay quá cao, rất khó để phát triển NoXH có giá vừa túi tiền của người thu nhập thấp. Xây dựng NoXH cần nguồn vốn lớn, nhưng đối diện với nhiều rủi ro từ giá đất, giải phóng mặt bằng, thu hồi vốn chậm, lợi nhuận thấp. Đặc biệt, quy định bắt buộc NoXH phải đảm bảo đầy đủ quy chuẩn như phòng khách, phòng ngủ, phòng bếp, ban công… không khác gì nhà ở thương mại khiến nhiều doanh nghiệp lắc đầu.
Theo Sài Gòn Đầu tư Tài chính