Xe buýt vẫn "xấu xí"

Thừa nhận những vấn nạn trên xe buýt như móc túi, thái độ cư xử của lái phụ xe, tình trạng quấy rối tình dục... vẫn xảy ra. Song việc tìm giải pháp để chấn chỉnh thực trạng này với các cơ quan quản lý về xe buýt vẫn là bài toán khó giải.

Nhức nhối nạn móc túi

Về những vấn nạn trên xe buýt Hà Nội như móc túi, thái độ cư xử của lái phụ xe, quấy rối tình dục, đại đa số những lái phụ xe và cơ quan quản lý xe buýt thừa nhận do nhiều nguyên nhân nên vẫn còn tồn tại những vấn nạn trên xe buýt.

Bên cạnh đó, những hành vi, thái độ của lái phụ một số tuyến xe bị hành khách lên tiếng phản ánh, anh Nguyễn Văn Thành, phụ xe số 08 (Long Biên – Đông Mỹ) cho biết, làm nghề nhà xe này giống như làm dâu trăm họ, không biết đường nào mà chiều hành khách. Xe buýt vốn là dịch vụ công cộng chung, nhưng hành khách rất nhiều người lại không có ý thức.

Chịu áp lực hàng giờ với mỗi tuyến, hành khách vừa lên đã buôn bán đủ các thứ chuyện, ăn uống hoa quả, bánh trái và vứt bừa bãi ra xe, phụ xe nhắc nhở thì đã mắt lườm mày nguýt tỏ vẻ thù hằn. Có những bác tài khó tính do căng thẳng vì ngồi xe quá lâu nên rất khó chịu với việc nhiều hành khách mất trật tự trên xe, dù đã có bảng quy định rất rõ ở đầu xe. “Nhiều lúc mệt mỏi và đau đầu lắm nhưng chúng tôi vẫn phải đi cho kịp giờ, không dám nghỉ ngơi gì mà hành khách có ai hiểu cho đâu”, anh Thành nói.

Khi được hỏi về vấn đề các lái xe hay bỏ tuyến, bỏ bến vào giờ cao điểm, anh Quân, phụ xe số 24 (Long Biên – Cầu Giấy) nói, hầu như tất cả các tuyến xe buýt vào giờ cao điểm đều quá tải, nhiều xe còn quá tải ngay tại đầu bến như tuyến số 06 (Giáp Bát – Cầu Giẽ), tuyến số 21 (Giáp Bát – Yên Nghĩa)… Vậy nên, một vài điểm khách lên quá đông, trên xe đã chật ních cả chỗ đứng, đến đóng cửa xe còn khó. Vậy mà nhiều hành khách cứ cố lao lên xe cho bằng được, lái xe không còn cách nào khác là phải đóng cửa. Hay như xe buýt chưa tới điểm, mấy chục người không có ý thức đứng đợi, không theo quy định đã nhao ra đường, nhiều bác tài bỏ bến để lần sau họ không thiếu ý thức như thế nữa…

Về vấn nạn một số nữ sinh bị quấy rối tình dục trên xe buýt, anh Băng, phụ xe buýt tuyến 01 ( Long Biên -Hà Đông) cho rằng, tình trạng này khó tránh khỏi, thi thoảng lại có vài nữ sinh phản ánh là bị sàm sỡ, nhưng xe đông lại không bắt được quả tang nên chỉ nhắc nhở, hành khách quá trớn sẽ bị mời xuống xe. “Nhiều bạn trẻ, là sinh viên lên xe không có ý thức, như là nhà mình thích làm gì thì làm, ôm ấp đủ kiểu, xe thì đông người, già trẻ trai gái đủ cả mà họ không biết ngượng”, anh Băng nói.

“Có lần, ba bốn cô gái mặt mũi xinh xắn, ăn mặc đẹp đẽ, vậy mà vừa lên xe đã văng tục, chửi bậy không coi ai ra gì. Đôi khi cũng gặp không ít cảnh nực cười với nhiều cô hành khách, đi xe buýt mà như đi trình diễn thời trang, mặc váy lửng lơ mang đôi guốc cả 15 phân, lộp cộp trên xe khiến không chỉ lái xe, phụ xe bực mà những hành khách khác cũng khó chịu”, anh San, phụ xe tuyến số 08 (Long Biên - Đông Mỹ) cho biết.

Vấn nạn tặc túi của hành khách theo anh Phạm Như Tuấn, lái xe tuyến số 55 (Cầu Giấy - Long Biên) cho biết, trên xe việc đó xảy ra là khá ít, chủ yếu là tại các bến xe. Trong lúc hành khách đang chen chân lên xe bọn tặc túi mới dở thủ đoạn. Không ít lần anh đã chứng kiến cảnh những nạn nhân của tặc túi hoảng hốt, khóc lóc trên xe khi biết bị móc mất điện thoại hay ví tiền. Và cũng nhiều lần chính anh đã giúp nạn nhân lấy được lại tài sản của mình.

Cần sự vào cuộc của nhiều phía

Tổng Giám đốc Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) Nguyễn Phi Thường thừa nhận xe buýt vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, yếu kém. Hiện tượng xe bỏ điểm dừng đỗ và thái độ phục vụ kém của một số lái xe, phụ xe gây bức xúc cho hành khách. Tình trạng móc túi trên xe buýt vẫn diễn ra. Những vấn nạn này khó được khắc phục bởi trên một số tuyến xe buýt vẫn chưa được trang bị những thiết bị hiện đại.

Đặc biệt, trong giờ cao điểm, số lượng hành khách đông, tình trạng chen lấn, trộm cắp, sàm sỡ là khó tránh khỏi. Hơn nữa, tại nhiều khu vực, nhiều người dân vẫn khó tiếp cận xe buýt, thậm chí trắng xe buýt. Một điều nữa là hiện nay vẫn chưa có chế tài xử lý hành khách hành hung lái phụ xe buýt. Trong khi đó, ngày càng gia tăng số vụ hành khách hành hung lái phụ xe buýt. Riêng năm 2011, có 12 vụ khách hành hung lái phụ xe, trong đó 4 lái xe phải vào bệnh viện vì thương tật, 6 vụ phải báo công an. Đầu năm 2012 cũng đã xảy ra một số vụ hành khách hành hung lái phụ xe. Thậm chí trên một số tuyến xe, có hành khách đi xe không trả tiền vé, nếu lái xe có ý kiến thì lại hành hung lái xe.

Muốn giải quyết các vấn nạn như trộm cắp, sàm sỡ, quấy rối tình dục trên xe buýt, theo lãnh đạo Tổng CTVT Hà Nội, giải pháp trước mắt vẫn là hành khách phải nâng cao cảnh giác, khi bị quấy rối tình dục, móc túi...nên báo cho các lái phụ xe tuyến xe buýt đó. Đồng thời, các lái phụ xe cũng cần nâng cao tinh thần trách nhiệm, can thiệp kịp thời khi xảy ra vụ việc.

Cùng với đó, một chính sách nhất quán về trợ giá lâu dài cho người đi xe buýt chắc chắn sẽ là nhân tố đảm bảo cho sự phát triển bền vững của xe buýt, bổ sung các tiêu chuẩn, quy định về dành hạ tầng cho vận tải hành khách công cộng trong các dự án đầu tư cải tạo, nâng cấp và xây dựng các khu đô thị mới, tập trung đầu tư sớm đưa các tuyến giao thông công cộng nhanh khối lượng lớn như BRT; Metro... vào hoạt động vì năng lực xe buýt chỉ có giới hạn. Ngoài ra việc điều chỉnh tăng giá vé xe buýt để đảm bảo trợ giá cho xe buýt ở mức hợp lý và có điều kiện mở rộng vùng phục vụ và nâng cao chất lượng dịch vụ xe buýt.