Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, đại gia nào chuyển tới Việt Nam?

Nhằm tránh thuế quan của Mỹ, nhất là với tài sản hậu cần và tài sản công nghiệp, không ít doanh nghiệp đang tìm cách mở rộng, dịch chuyển nhà máy sản xuất khỏi lãnh thổ Trung Quốc. Theo số liệu của JLL, giá thuê đất công nghiệp bình quân tại miền Bắc và miền Nam Việt Nam là 95 USD/m2/thời hạn thuê. So với cùng kỳ năm ngoái, giá thuê tăng lần lượt 6,7% và 15,8%.

Bộ KH&ĐT cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2019, vốn giải ngân cho đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng 8% so với năm trước, đạt 9,1 tỷ USD. Có tới 1.723 dự án mới đăng ký trong nửa đầu năm với trị giá 7,41 tỷ USD. Con số này so với năm 2018 tăng 63%.

Bàn về hiện tượng này, Giám đốc Cấp cao Thị trường vốn tại Việt Nam của JLL, bà Nguyễn Thị Vân Khanh nhận định: "Các cuộc chiến thương mại gần đây đã khiến các chuyên gia tin rằng Việt Nam sẽ được hưởng lợi khi các nhà sản xuất đang tìm cách mở rộng dây chuyền cung cấp của họ sang Đông Nam Á."

Trước tác động của thương chiến Mỹ - Trung, nhiều nhà đầu tư bất động sản dịch chuyển dòng vốn tới Đông Nam Á, trong đó Việt Nam là điểm đến được cân nhắc. (Ảnh minh họa)

Lượng vốn đầu tư gia tăng trong thời gian qua một phần do sự bất ổn địa chính trị. Những yếu tố góp phần tạo nên sự tăng trưởng này là các hiệp định thương mại tự do như Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu (EVFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Mặt khác, lực lượng lao động dồi dào cùng sự gia tăng của tầng lớp trung lưu sẽ khiến nhu cầu tiêu dùng trong nước khó giảm.

Theo bà Khanh: "Các nhà đầu tư nước ngoài đang tích cực tìm kiếm liên doanh với các nhà phát triển công nghiệp nội địa, hoặc thâu tóm quỹ đất và các tài sản công nghiệp đang hoạt động. Nhu cầu đối với các tài sản công nghiệp chưa bao giờ giảm nhiệt. Từ lâu, các nhà đầu tư đã để mắt đến phân khúc này bởi năng suất làm việc cao và chi phí lao động thấp ở Việt Nam. Những căng thẳng thương mại gần đây góp phần đẩy nhanh quá trình quyết định di dời của các tập đoàn".

Mới đây, Tập đoàn Sharp đã công bố kế hoạch xây dựng một nhà máy mới tại Việt Nam. Trong khi đó, Công ty sản xuất giày Brooks Running (Mỹ) cũng dịch chuyển dây chuyền sản xuất từ Trung Quốc sang các nước lân cận.

Hồi tháng 7/2019, thông qua việc mua lại một nhà máy sản xuất linh kiện nội địa, nhà cung cấp linh kiện cho Apple, Foxconn đã mở rộng thị phần tại Việt Nam. Nghiên cứu của Nikkei Asian Review chỉ rõ, thị trường Việt Nam cũng đang nằm trong tầm ngắm của các nhà sản xuất Trung Quốc. Minh chứng là, trong số 33 công ty Trung Quốc được khảo sát, gần 70% doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng ra nước ngoài và đang xem xét chọn Việt Nam.

Thế nhưng, những doanh nghiệp đã hiện diện ở Việt Nam tỏ ra lo ngại trong việc tìm kiếm nguồn lao động tay nghề cao cũng như hàng loạt yêu cầu trong chuỗi cung ứng với chất lượng tương ứng sản phẩm mà họ đã dùng ở Trung Quốc. Chuyên gia của JLL cảnh báo, khi các công ty sản xuất chuyển hướng tới thị trường Việt Nam, cơ sở hạ tầng sẽ đối mặt với nhiều thử thách mới có thể bắt kịp đà tăng trưởng.

Bà Khánh cho rằng: "Nhiều dự án hạ tầng tại Việt Nam đang phải đối mặt với sự chậm trễ do quá trình bồi thường giải phóng mặt bằng và dòng vốn. Để thu hút thêm đầu tư nước ngoài, đón đầu những lợi ích của các công ty di chuyển đến đây, Việt Nam sẽ cần cải thiện mạng lưới cơ sở hạ tầng và quá trình thực hiện các giao dịch xuyên biên giới”.