Hỏi: Khi tôi ra đời, ông bà nội đều đã mất. Lúc đó, anh em bố tôi thỏa thuận chia đều đất hương hỏa. Khi tôi tròn 1 tuổi thì bố tôi cũng qua đời.
Sau đó, nhà đất bắt đầu có giá. Năm 2015, các bác, chú tự ý bán mảnh đất được chia của bố và đuổi mẹ con tôi ra khỏi nhà. Nay tôi muốn kiện các bác, chú để đòi lại mảnh đất này. Xin hỏi luật sư, 300 triệu có đủ trang trải chi phí tranh chấp đất không? Liệu tỷ lệ thắng kiện của tôi có cao hay không?
Chân thành cảm ơn!
Trần Văn Đức
Mức án phí sơ thẩm vụ án đất đai phụ thuộc vào giá trị mảnh đất.
(Ảnh minh họa, nguồn: Internet)
Trả lời:
Ông nội của anh mất không để lại di chúc nên căn cứ vào Điểm a, Khoản 1, Điều 650 Bộ luật Dân sự năm 2015, đất của ông sẽ được phân chia thừa kế theo pháp luật. Mặt khác, các bác, chú cũng đã đồng ý về việc chia đất và bố anh cũng đã được nhận phần thừa kế của mình. Vậy nên, việc các chú, bác đuổi mẹ con anh ra khỏi nhà, đồng thời tự ý bán mảnh đất của bố anh sai quy định của pháp luật hiện hành.
Song, vì anh không nêu rõ rằng mảnh đất của bố đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay chưa, do đó chúng tôi chia làm 2 trường hợp để tư vấn. Cụ thể như sau:
Một là, nếu mảnh đất của bố anh đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì sau khi gửi đơn khởi kiện, anh phải yêu cầu UBND cấp xã tiến hành hòa giải. Trong trường hợp hòa giải không thành, anh có thể nộp đơn khởi kiện lên TAND huyện theo Khoản 1, Điều 203 Luật Đất đai năm 2013. Lưu ý, anh phải đính kèm theo Biên bản hòa giải không thành ở UBND xã.
Hai là, nếu mảnh đất của bố anh chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, khi đó anh có thể lựa chọn một trong 2 hình thức giải quyết tranh chấp theo quy định tại Khoản 2, Điều 203 Luật Đất đai.
Theo đó, trường hợp tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này, đương sự chỉ được chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai như sau:
Thứ nhất, nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này.
Thứ hai, khởi kiện tại TAND có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Theo quy định hiện hành, mức án phí sơ thẩm vụ án đất đai phụ thuộc vào giá trị mảnh đất. Thế nhưng, do anh không nêu rõ giá trị của mảnh đất nên không thể tính được án phí khởi kiện.
Nếu vụ kiện được đưa ra tòa án giải quyết và mảnh đất của bố anh có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng như các giấy tờ liên quan hoặc nếu bố anh không có Giấy chứng nhận nhưng anh thu thập được các tài liệu, hồ sơ, nhân chứng chứng minh mảnh đất đó là của bố anh thì việc anh khởi kiện đòi lại mảnh đất của bố anh là hoàn toàn có cơ sở. Đồng thời, tòa án sẽ bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mẹ con anh đối với mảnh đất đó.
Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Bình
(Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội)