Không cho phép lấy lợi nhuận từ kinh doanh bất động sản để bù trừ cho những hoạt động khác bị thua lỗ đã khiến các doanh nghiệp có tâm lý bị đối xử thiếu công bằng, không được khuyến khích mở rộng đầu tư.
Chia sẻ với phóng viên, Tổng giám đốc một công ty bất động sản cho hay, doanh nghiệp còn mở rộng đầu tư thêm một số mảng mới như vật liệu xây dựng, bán lẻ… Tuy nhiên do sự cạnh tranh và chi phí lớn nên các mảng vệ tinh này không thu được nhiều lợi nhuận, thậm chí thua lỗ. Thế nhưng theo quy định hiện hành, khoản lãi từ bất động sản không thể bù lỗ cho hoạt động khác của doanh nghiệp.
“Lãi từ bất động sản chúng tôi phải nộp thuế không dám chậm một đồng nào. Trong khi khoản lỗ từ các hoạt động khác phải chờ khi có lãi mới được bù trừ. Tuy nhiên nếu sau 3 năm vẫn không có lãi thì doanh nghiệp hoàn toàn không có cơ hội bù lỗ. Như vậy là kể cả khi doanh nghiệp có thể làm ăn lỗ mấy năm (trong trường hợp lãi từ bất động sản không đủ bù lỗ trong mảng khác) vẫn phải đóng thuế”, vị này cho hay.
Vị đại diện này cho rằng, chính sách này đã không khuyến khích các doanh nghiệp BĐS mở rộng đầu tư và cũng không phù hợp với bối cảnh hội nhập.
Hiện khoản lãi trong kinh doanh bất động sản của doanh nghiệp
không được bù lỗ cho những lĩnh vực khác
Được biết, tại hội nghị đối thoại với Thủ tướng diễn ra cuối tháng 4, Hiệp hội bất động sản Tp.HCM (HoREA) cũng đã có kiến nghị trực tiếp về vấn đề trên.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng, theo quy định hiện hành, hầu hết các ngành, nghề đều được Nhà nước cho phép hạch toán bù trừ trong quá trình kinh doanh để xác định lợi nhuận và nghĩa vụ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.
Tuy nhiên, các kinh doanh bất động sản lại không được hưởng đầy đủ cơ chế này và phải được hạch toán riêng. Doanh nghiệp được lấy lợi nhuận trong hoạt động ở các lĩnh vực khác để bù trừ cho kinh doanh bất động sản bị thua lỗ nhưng không được làm ngược lại.
"Đây là quy định bất hợp lý và không còn phù hợp với tinh thần đổi mới khi xây dựng Luật Đầu tư 2014 là doanh nghiệp được quyền thực hiện hoạt động đầu tư, kinh doanh trong các ngành, nghề mà pháp luật không cấm", ông Châu nói và cho rằng cần bãi bỏ quy định này; đồng thời cho phép được bù trừ lỗ của các hoạt động sản xuất, kinh doanh khác với lợi nhuận từ kinh doanh bất động sản để phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
Trước đó, chính sách nêu trên có hiệu lực từ 2004 khi cơ quan thuế cho rằng bất động sản là ngành siêu lợi nhuận, đồng thời lo ngại doanh nghiệp địa ốc sẽ tìm cách giảm lãi, làm mất nguồn thu. Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Đực - Phó giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành cho rằng, lý lẽ này thích hợp khi doanh nghiệp bất động sản ăn nên làm ra. Trong khi đó, thực tế mấy năm trở lại đây đã có không ít đơn vị “sống dở chết dở” khi đầu tư vào lĩnh vực này.
“Ngành bất động sản mà siêu lợi nhuận thì đã không có câu chuyện phá sản, đóng cửa doanh nghiệp kỷ lục như trong mấy năm trước khi thị trường khủng hoảng”, ông Đực nói. Vì vậy, theo chuyên gia này, chính sách không cho lĩnh vực bất động sản được bù lỗ cho hoạt động khác đã không còn phù hợp trong giai đoạn hiện nay.
Ông Nguyễn Thế Điệp, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Reenco Sông Hồng thừa nhận đây là một trong những quy định bất hợp lý kéo dài từ nhiều năm nay, khiến doanh nghiệp bất động sản chịu rất nhiều thiệt thòi.
“Tại sao chỉ riêng lĩnh vực bất động sản bị áp dụng chính sách đó, trong khi họ cũng phải bỏ vốn, chi phí và đâu đầu tính toán các phương án kinh doanh. Đây cũng không phải lĩnh vực được xét trong nhóm ngành nghề gì đặc biệt, do đó nên được áp dụng chính sách bình đẳng hơn”, ông Điệp lý giải.
Cùng quan điểm trên, ông Đực cho rằng theo luật định thì lĩnh vực bất động sản cũng không phải lĩnh vực hạn chế đầu tư, kinh doanh. Theo chuyên gia này, hầu hết các doanh nghiệp hiện nay đều tham gia đầu tư đa ngành, ví dụ như Hoàng Anh Gia Lai, Tập đoàn Mai Linh, Quốc Cường Gia Lai, Nhà Thủ Đức (Thuduc House), PetroLand… Đó cũng là quy luật trong nền kinh tế thị trường.
“Doanh nghiệp kinh doanh một ngành hay đa ngành nghề đều đầu tư từ nguồn vốn của họ thì phải được quyền cân đối tài sản, cân đối thu chi, chảy từ chỗ cao sang chỗ thấp như một chiếc bình thông nhau vậy. Trừ khi với những ngành nghề đặc biệt như kinh doanh đa cấp lại khác, chứ địa ốc, nhiều doanh nghiệp cũng lỗ đến mức phá sản đó thôi. Cơ quan quản lý nên nhìn nhận một cách khách quan để có những chính sách công bằng đối với doanh nghiệp bất động sản”, ông Đực cho hay.
Ông Nguyễn Hải Nam, Văn phòng Luật sư Trí Việt cho biết, xét trong khu vực thì hiện chỉ có ở Việt Nam và Malaysia vẫn chưa cho phép bù trừ lãi, lỗ của các hoạt động kinh doanh với nhau. Trong khi đó, các nước khác như Thái Lan, Singapore, Trung Quốc… luật thuế đều quy định lãi, lỗ của các hoạt động kinh doanh và chuyển nhượng bất động sản được bù trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.