Đề xuất ban hành và áp dụng Luật Thuế tài sản

Luật Thuế tài sản áp dụng sẽ tăng nhu cầu thật tiếp cận mua nhà ở, tăng thêm
nguồn thu cho ngân sách nhà nước. (Ảnh minh họa)

Vừa qua, Bộ Tài chính đã có báo cáo chuyên đề về chính sách thuế đối với BĐS nhằm xây dựng Luật Thuế tài sản, trong đó đối tượng chịu loại thuế này là tài sản nhà, đất, đặc biệt là đối tượng sở hữu nhiều nhà, từ căn thứ hai trở đi.

Luật thuế này nhằm góp phần giúp thị trường BĐS phát triển lành mạnh, minh bạch, bền vững, phòng chống tình trạng đầu cơ và sử dụng lãng phí đất đai, góp phần dịch chuyển dòng tiền thay vì đầu tư vào BĐS sẽ được chuyển sang đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, tăng nguồn cung cho thị trường, tạo thêm nguồn cung cho người có nhu cầu thật tiếp cận mua nhà ở, tăng thêm nguồn thu ổn định, lâu dài cho ngân sách Nhà nước. Ngoài ra, Luật thuế cũng sẽ hướng các nhà đầu tư thứ cấp đi vào lựa chọn thành lập doanh nghiệp kinh doanh BĐS thay vì chỉ kinh doanh cá thể như hiện nay.

Tại Việt Nam, hiện chỉ có Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có hiệu lực từ ngày 1/1/2012 quy định các loại đất phi nông nghiệp, trong đó có đất ở tại đô thị là đối tượng chịu thuế; áp dụng mức thuế suất là 0,03% trên bảng giá đất, đối với diện tích đất ở trong hạn mức; áp dụng mức thuế suất 0,07% đối với phần diện tích đất ở vượt không quá 3 lần hạn mức; và áp dụng mức thuế suất 0,15% đối với phần diện tích đất ở vượt trên 3 lần hạn mức.

Giá đất tính thuế được tính theo bảng giá đất của TP lại chỉ bằng khoảng 30% - 40% giá đất thực tế trên thị trường, nên mức thuế phải nộp sẽ rất thấp, dẫn đến nguồn thu ngân sách cũng thấp, chỉ chiếm 0,03% GDP và 0,15% tổng thu ngân sách nhà nước.

Bên cạnh lợi ích tạo nguồn thu ngân sách nhà nước, thuế còn là công cụ điều tiết nền kinh tế, điều tiết hoạt động và hành vi sản xuất, đầu tư, kinh doanh, dịch vụ. Do đó, việc ban hành Luật thuế tài sản chỉ thực sự hợp lý khi đồng thời sửa đổi được chính sách và cơ chế thu tiền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai bởi quy định này hiện đang rất bất cập.

Tiền sử dụng đất không phải là một sắc thuế, đây cũng không phải là phí nhưng nó thực sự là một khoản thu lớn cho ngân sách của địa phương, là gánh nặng của doanh nghiệp và người mua nhà, khoản thu này không minh bạch và tạo cơ chế "xin - cho".

Tiền sử dụng đất chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành nhà ở, khoảng 10% đối với nhà chung cư; khoảng 30% đối với nhà phố; khoảng 50% đối với nhà biệt thự. Vì vậy, nếu ban hành Luật Thuế tài sản mà không sửa đổi các chính sách và cơ chế thu tiền sử dụng đất thì sẽ không hợp lý.

Việc áp dụng tiền sử dụng đất khi nhà nước giao đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất, trong những năm đầu sẽ có tác động làm giảm nguồn thu tiền sử dụng đất thuộc ngân sách cấp tỉnh, trong khi khoản thu này hiện đang là một nguồn thu quan trọng của địa phương, tuy nhiên sẽ giúp cho doanh nghiệp và người tiêu dùng giảm được gánh nặng tiền sử dụng đất như hiện nay, giúp làm giảm giá thành nhà ở; doanh nghiệp có thể tiên lượng được chi phí tiền sử dụng đất khi đầu tư dự án.