Vào ngày 23/1 vừa qua, tại hội thảo về phát triển nhà ở xã hội, Giám đốc Chương trình Định cư Con người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat), ông Nguyễn Quang nhận định, hiện giá nhà ở quá cao nên nhiều người dân, nhất là người thu nhập thấp rất khó để tiếp cận nhà ở.
Theo ông Quang: "Có những dự án nhà ở phù hợp nhưng giá cao gấp 8-10 lần tổng thu nhập của 1 hộ gia đình/năm. Đó là chỉ số khá cao".
Ông Quang nhìn nhận, nhà ở có thể xem là một phần của quá trình đô thị hóa. Do đó, bộ mặt của đô thị sẽ trở nên nhếch nhác nếu nhà ở phát triển lộn xộn, không chính thức. Trên thực tế, lượng nhà ở xây dựng chưa phù hợp, ảnh hưởng tới bộ mặt đô thị vẫn còn chiếm tỷ lệ rất lớn. "Rồi về thể chế, quy hoạch, tiếp cận tài chính, hạ tầng, đất đai… liệu đã đảm bảo cho việc cung ứng nhà ở thích hợp với nhu cầu chưa? Thực tế còn nhiều vấn đề", chuyên gia này cho hay.
 |
| Nhà ở xã hội chưa đáp ứng đủ nhu cầu về nhà ở của người dân. |
Tham gia hội thảo, Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô thị Trần Hữu Hà cho hay, Việt Nam đang trong giai đoạn cơ cấu dân số "vàng" với dân số trong đội tuổi lao động (15-19 tuổi) chiếm tới 70%.
Theo ông Hà: "Đây được xem là cơ hội thuận lợi để nâng cao hiệu quả lao động góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế của đất nước nhưng cũng là một áp lực không hề nhỏ đối với nhà ở, đặc biệt nhu cầu về nhà ở xã hội ngày càng trở nên bức thiết".
Đối với việc phát triển nhà ở, nhất là nhà ở phục vụ an sinh xã hội, trong năm 2018 cả nước đã hoàn thành khoảng 58 triệu m2 nhà ở, nâng diện tích bình quân nhà ở lên mức 24m2 sàn/người, so với năm trước tăng 0,6%. Chương trình nhà ở này về cơ bản được thực hiện đúng tiến độ.
Bên cạnh đó, Chương trình nhà ở cho người có công được Quốc hội và Chính phủ bố trí đủ vốn để thực hiện dứt điểm. Toàn quốc hiện đã hoàn thành khoảng 5.800 căn nhà ở xã hội, tổng diện tích sàn đạt khoảng 290.000m2.
Thực tế cho thấy, nhu cầu nhà ở xã hội ngày càng bức thiết. Bộ Xây dựng cho biết, các khu vực đô thị trên cả nước tính đến năm 2020 có hơn 1,7 triệu người khó khăn về nhà ở (bình quân 5m2/người), 1,7 triệu công nhân có nhu cầu ổn định chỗ ở. Theo đó, cần phải xây dựng khoảng 700.000 căn hộ để đáp ứng nhu cầu nhà ở.
Trong khi quỹ đất phát triển nhà ở, dịch vụ tiện ích và giao thông đang thiếu hụt nghiêm trọng thì nhu cầu nhà ở tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và Tp.HCM đang bùng nổ.
Có cùng quan điểm, Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sinh (đại diện Bộ Xây dựng) đánh giá, Chính phủ đã có nhiều quy định, chính sách nhằm phát triển nhà ở xã hội trong những năm qua. Các bộ ngành và địa phương đã vào cuộc song kết quả thực hiện "còn hạn chế, khiêm tốn chưa đạt kỳ vọng đặt ra".
Thực trạng này xuất phát từ những lý do như tốc độ đô thị hóa nhanh, quỹ đất ngày một khan hiếm nên việc lựa chọn nguồn cung về quỹ đất gặp khó, nhất là khu vực trung tâm.
Mặt khác, hệ thống hạ tầng chưa được nối kết giữa khu vực trung tâm với các vùng lân cận. Chính phủ cần có những giải pháp tích cực, khả thi hơn để phát triển hạ tầng như đầu tư tàu điện, xe buýt... Có vậy quỹ đất phát triển nhà ở xã hội xa khu trung tâm mới khả thi.
Cùng với đó là những khó khăn về nguồn vốn phát triển dự án. Tuy Nhà nước đã có hỗ trợ đầu tư công nhưng việc bố trí chưa kịp thời, phần nào ảnh hưởng tới tiến độ triển khai dự án. Nhu cầu nhà ở xã hội là 1 triệu đơn vị song thực tế chỉ đáp ứng được khoảng 30%.
