Người nước ngoài được phép mua không quá 30% nhà tại đặc khu kinh tế

Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế (Bộ Kế hoạch & Đầu tư) Trần Huy Đông cho biết, dự Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt được ban hành là khung pháp lý nền tảng để quản lý, phát triển ba đặc khu kinh tế đặc biệt, gồm Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hoà) và Phú Quốc (Kiên Giang).

Một trong những ưu đãi vượt trội đó là cơ hội tiếp cận với các nhà đầu tư trong và ngoài nước một cách dễ dàng, trong khi thời hạn sử dụng đất không quá 99 năm với dự án đầu tư khu hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, y tế, giáo dục tại 3 đơn vị hành chính đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc.

Các cá nhân người nước ngoài muốn mua nhà (chung cư, bất động sản nghỉ dưỡng...) tại đặc khu kinh tế cũng được hưởng thời hạn sở hữu tương tự, tuy nhiên tỷ lệ sở hữu sẽ bị hạn chế ở mức không quá 30%. Hơn nữa, trưởng đặc khu sẽ phải xin ý kiến Bộ Quốc phòng và Bộ Công an về vị trí đất trước khi quyết định cấp và giao đất cho người nước ngoài, 

Ông Trần Huy Đông cho biết: "Quy định như vậy nhằm đảm bảo các điều kiện về an ninh, hạn chế tình trạng thâu tóm của người nước ngoài tại các đặc khu như nhiều lo lắng gần đây".

Tại các đặc khu kinh tế, tỷ lệ sở hữu nhà của người nước ngoài sẽ bị khống chế ở mức 30%.

Trưởng đặc khu kinh tế sẽ do Thủ tướng bổ nhiệm dựa trên đề xuất của Chủ tịch UBND; Bộ Nội vụ thẩm định và trình Chính phủ. Trưởng đặc khu kinh tế sẽ có 77 thẩm quyền, trong đó bao gồm các quyền liên quan đến quyết định chủ trương đầu tư, quyết định các dự án chỉ định thầu...

Trước lo ngại thẩm quyền của Trưởng đặc khu kinh tế quá lớn, dễ phát sinh lợi ích nhóm, ông Đông cho biết, vị trí này sẽ chịu sự giám sát của cấp có thẩm quyền. Nếu Trưởng đặc khu kinh tế không đáp ứng được yêu cầu thì Hội đồng nhân dân có quyền đề xuất cách chức.

Mặc dù các đặc khu kinh tế được hưởng nhiều ưu đãi tới mức nhiều chuyên gia kinh tế đánh giá là "quá đà", tuy nhiên Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế vẫn lo lắng liệu các quy định, ưu đãi được đưa ra có đáp ứng được nhu cầu nhà đầu tư chiến lược hay không.

Ông Đông nói lấy dẫn chứng rằng đặc khu kinh tế Jeju của Hàn Quốc đã sửa luật 6 lần trong 10 năm. Điều này có nghĩa là chiến lược, chính sách đầu tư của họ thay đổi dần theo thời gian. Vì thế, cứ làm, thử nghiệm đã, sau đó điều chỉnh, còn nếu không làm, không đi thì không bao giờ đến được. Đặc khu kinh tế Việt Nam cũng cần làm như vậy. Khi nhà đầu tư chiến lược vào mà chính sách không phù hợp thì cũng có thể sửa đổi, bổ sung.

Do đó, dự luật này được xây dựng theo hướng mở và sẵn sàng đàm phán với nhà đầu tư chiến lược. Điều này có nghĩa là, nếu nhà đầu tư chiến lược đặt ra yêu cầu thì có thể đàm phán các ưu đãi và tính tới việc sửa đổi luật. Ngoài ra, chính quyền đặc khu sẽ được ban hành văn bản quy phạm pháp luật với mục tiêu tạo thuận lợi trong thẩm định về thủ tục với các nhà đầu tư; thực hiện thủ tục hải quan ưu tiên đối với doanh nghiệp đầu tư tại đặc khu...

Dự án Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt hiện đang được lấy ý kiến rộng rãi và sẽ trình lên Quốc hội vào kỳ họp tháng 5/2018.