Căn nhà ở đường Vạn Kiếp, quận Bình Thạnh, Tp.HCM nằm trên khuôn viên đất chỉ rộng đúng 4,7m2. Căn nhà này được chủ nhà cho thuê 11 triệu đồng mỗi tháng nhờ có mặt tiền để kinh doanh.
Tọa lạc tại phường 3, quận Bình Thạnh, căn nhà được chia thành 2 gian nhỏ. Chủ nhà cho thuê toàn bộ căn nhà, không sử dụng để ở. Gian phụ có không gian khá khiêm tốn khi chiều ngang chỉ rộng 0,35m, dài 2m, diện tích gian phụ là 0,7m2. Phần đất này không xây lên tầng mà chỉ là một ki ốt nhỏ, vừa đủ chỗ để xe bán thức ăn nhanh cho khách mang đi. Giá thuê theo đó là 3,5 triệu đồng/tháng.
Gian chính có diện tích đất nhỉnh hơn một chút với chiều ngang 2m, dài 2m, xây dựng một trệt, hai lầu, tổng cộng 12m2, được khách thuê bán tạp hóa với giá 7,5 triệu đồng/tháng. Tổng thể cả căn nhà nhìn từ xa giống như một hộp diêm, chỉ phù hợp với mô hình kinh doanh vừa và nhỏ, tuy kén khách nhưng luôn có người thuê làm chỗ buôn bán bởi vị trí mặt tiền.
Chủ căn nhà phố siêu nhỏ này cho biết, trước đây, diện tích căn nhà lớn hơn hiện tại rất nhiều nhưng do giải phóng mặt bằng, mở rộng đường, ngôi nhà cũ hiện nay chỉ còn lại khoảnh đất ngang 2,35m, dài 2m, tổng diện tích đất 4,7m2. Do mảnh đất nhỏ hẹp, bên mua ngã giá quá rẻ nên chủ nhà giữ lại khoảnh đất thừa.
Căn nhà xây trên mảnh đất này có 2 gian. Gian phụ 0,7m2 không được xây cao. Gian chính rộng 4m2 có thể lên được một trệt, hai lầu. Theo chủ nhà, sau khi xây dựng xong, gia đình bắt đầu cho thuê, duy trì hiện trạng đến bây giờ. So với việc bán luôn mảnh đất thì việc giữ lại, đầu tư xây dựng và cho thuê mang lại giá trị kinh tế cao hơn.
Một căn nhà "hộp diêm" đang cho thuê tại Tp.HCM (Ảnh: Vũ Lê)
Thực tế, số lượng những căn nhà siêu mỏng, siêu nhỏ, hình thù bé "hộp diêm" tồn tại khá nhiều trên những khu vực mở đường, phóng hẻm, chỉnh trang đô thị Tp.HCM. Chủ nhà giữ lại những căn nhà này không nằm ngoài kỳ vọng tự kinh doanh buôn bán hoặc cho thuê.
Dọc tuyến Bình Lợi - Tân Sơn Nhất - Vành đai ngoài, đoạn cắt đường Lê Quang Định, phường 1, quận Gò Vấp cũng có căn nhà chỉ 5,4m2 với chiều dài 3m, chiều rộng 1,8m. Căn nhà này thực chất là phần sàn bếp và nhà vệ sinh của căn nhà cũ đã giải tỏa xong và được giữ lại. Bởi lý do diện tích đất nhỏ dưới chuẩn, không được nâng tầng, chủ nhà chỉ cải tạo thêm một gác suốt hình tam giác để kinh doanh buôn bán. Môi giới nhà đất khu Gò Vấp cho biết, giá thuê ki ốt nhỏ loại này chỉ khoảng 3-4 triệu đồng/tháng. Tùy mức độ sầm uất của từng đoạn đường, giá thuê có thể tăng thêm 15-20%.
Tại quận Phú Nhuận, các căn góc khu đường ray xe lửa tuy diện tích nhỏ cũng có giá thuê khá cao nhờ vị trí gần chợ. Một số căn nhà siêu nhỏ, siêu mỏng nằm trên góc đường Lê Văn Sỹ, Huỳnh Văn Bánh, đoạn sát đường ray, diện tích 5-6 m2. Chủ nhà không xây lên tầng mà làm gác lửng hoặc tự ngăn thành những ki ốt nhỏ cho thuê. Do tuyến phố này gần chợ và sầm uất, giá thuê mỗi ki ốt có diện tích vài m2 dao động ở ngưỡng 4-5,5 triệu đồng/tháng.
Theo đơn vị nghiên cứu dữ liệu thị trường nhà đất Data First, trong cả năm 2016, loại nhà phố mini có diện tích 6-12m2 tại Tp.HCM được phân bổ gần như khắp đô thị. Các quận nhiều nhất lần lượt gồm Gò Vấp, quận 12, Thủ Đức, quận 9, 7, 8, Bình Thạnh, Bình Tân, Tân Phú, quận 10, 6. Tỷ lệ tin rao bán nhà phố siêu nhỏ (từ 6-12m2) chiếm khá ít, chỉ khoảng 10% so với nhóm nhà có diện tích từ 30 đến 40m2 trở xuống. Đơn vị này đánh giá, guyên nhân khiến loại nhà bé "hộp diêm" được rao bán ít là do gia chủ có thể khai thác để tự kinh doanh hay cho thuê.
Với gần 10 năm lăn lộn trong ngành môi giới, tư vấn pháp lý, hỗ trợ dịch vụ cho thị trường nhà phố, chuyên gia Nguyễn Tấn Phong cho rằng, những căn nhà diện tích dưới 15m2 trở xuống, vị trí mặt tiền vẫn tồn tại khá nhiều giữa lòng Sài Gòn. Nhiều căn nhà có diện tích nhỏ, tưởng chừng như vô dụng (khó có thể ở, sinh hoạt, bán buôn) nhưng nhờ vị trí mặt tiền, gần chợ, gần khu dân cư đông đúc nên vẫn có giá thuê cao, trên dưới 5 triệu đồng, cao nhất có thể đạt trên 10 triệu đồng/tháng.
Theo chuyên gia này, không phải nhà phố "hộp diêm" nào cũng có giá thuê cao. Những căn nhà phố này đã và đang hình thành một thị trường cho thuê ki ốt siêu nhỏ đầy sôi động với giá tầm 1-2 triệu đồng cũng có, 3-5 triệu đồng phổ biến hơn và 7-10 triệu đồng là những vị trí thuận tiện kinh doanh nhất. Càng gần về khu trung tâm, nhà dạng này có giá càng cao.
Ông Phong nhận định, khi nào Sài Gòn còn chuộng văn hóa mặt tiền thì nhà đầu tư những căn nhà phố bé hộp diêm vị trí mặt phố vẫn sống khỏe nhờ cho thuê giá hời. Tổng giá trị của căn nhà phố siêu nhỏ tầm 6-12m2 này chỉ từ 500 triệu đồng đến dưới một tỷ đồng nhưng giá trị cho thuê lại ở mức cao. Do đó, dòng sản phẩm nhà phố loại này vẫn được đánh giá nhiều tiềm năng nếu đầu tư cho thuê.