Cách nào để Việt kiều lấy lại căn nhà nhờ người thân đứng tên?

Tôi là Việt kiều Mỹ, hiện đã có quốc tịch Mỹ.

Chân thành cảm ơn!

(ntvinhhv@...)

Điều 169, Luật Đất đai năm 2013 quy định điều kiện nhận chuyển nhượng bất động sản đối với người gốc Việt đang định cư ở nước ngoài. (Ảnh minh họa)

Luật sư tư vấn:

Bạn là Việt kiều Mỹ nên cần đáp ứng các điều kiện chuyển nhượng bất động sản theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, Luật Nhà ở năm 2014. 

Cụ thể, về điều kiện nhận chuyển nhượng đối với người gốc Việt đang định cư ở nước ngoài, Điều 169, Luật Đất đai năm 2013 quy định như sau: 

Người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất thông qua hình thức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong khu kinh tế, khu công nghệ cao, khu chế xuất, cụm công nghiệp và khu công nghiệp.

Thông qua hình thức thuê mua, mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất hoặc nhận quyền sử dụng đất ở trong các dự án phát triển nhà ở, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở được nhận quyền sử dụng đất.

Mặt khác, người Việt Nam định cư ở nước ngoài cũng được nhận quyền sử dụng đất thông qua việc Nhà nước giao đất.

Điều kiện để người Việt Nam định cư ở nước ngoài được công nhận quyền sở hữu nhà ở được nêu rõ tại Điều 8, Luật Nhà ở năm 2014, cụ thể như sau:

"1. Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong nước; đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài thì phải được phép nhập cảnh vào Việt Nam; đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài thì phải có đủ điều kiện quy định tại Điều 160 của Luật này.

2. Có nhà ở hợp pháp thông qua các hình thức sau đây:

a)  Đối với tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong nước thì thông qua hình thức đầu tư xây dựng, mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế, nhận góp vốn, nhận đổi nhà ở và các hình thức khác theo quy định của pháp luật;

b) Đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài thì thông qua hình thức mua, thuê mua nhà ở thương mại của doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh bất động sản (sau đây gọi chung là doanh nghiệp kinh doanh bất động sản); mua, nhận tặng cho, nhận đổi, nhận thừa kế nhà ở của hộ gia đình, cá nhân; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại được phép bán nền để tự tổ chức xây dựng nhà ở theo quy định của pháp luật;

c) Đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài thì thông qua các hình thức quy định tại khoản 2 Điều 159 của Luật này."

Căn cứ theo quy định trên, trường hợp bạn đáp ứng đủ điều kiện được sở hữu nhà theo Luật Nhà ở thì sẽ được công nhận quyền sở hữu ngôi nhà, quyền sử dụng đất.

Với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cần có giấy tờ sau đây:

Nếu mang hộ chiếu nước ngoài thì hộ chiếu phải còn giá trị có đóng dấu kiểm chứng nhập cảnh của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh Việt Nam vào hộ chiếu, kèm giấy tờ chứng minh còn quốc tịch Việt Nam, hoặc giấy xác nhận là người gốc Việt được cấp bởi Sở Tư pháp tỉnh, thành phố trực thuộc TW, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và cơ quan quản lý người Việt Nam ở nước ngoài hoặc giấy tờ khác theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Về thủ tục tặng cho, sang tên: Đối với trường hợp được sở hữu nhà và quyền sử dụng đất, bạn cần thực hiện thủ tục theo Khoản 3, Điều 167, Luật Đất đai năm 2013.

"Điều 167. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất

3. Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện như sau:

a) Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này;

b) Hợp đồng cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp; hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất mà một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của các bên;

c) Văn bản về thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về dân sự;

d) Việc công chứng thực hiện tại các tổ chức hành nghề công chứng, việc chứng thực thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã."

Tóm lại, để anh trai tặng cho bạn căn nhà cùng quyền sử dụng đất thì cần lập hợp đồng tặng cho có công chứng. Bước kế tiếp là bạn thực hiện đầy đủ thủ tục sang tên Giấy chứng nhận tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT.

Luật sư Phạm Thị Bích Hảo
(Giám đốc Công ty Luật TNHH Đức An)