Nhà xây trên đất nông nghiệp được bồi thường hay không?

Vậy xin hỏi luật sư, việc tôi không được bồi thường căn nhà khi thu hồi đất là đúng hay sai? Liệu tôi có được xem xét giao đất ở theo quy định tại Khoản 2, Điều 79, Luật Đất đai?

(tranquocthao88@...)

Nhà xây trên đất nông nghiệp không được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. (Ảnh minh họa)

Trả lời:

Thông tin mà bạn chia sẻ cho biết, bạn xây nhà trên đất nông nghiệp và không được bồi thường ngôi nhà khi Nhà nước thu hồi đất. Khoản 1, Điều 107, Luật Đất đai quy định, nghĩa vụ của người sử dụng đất là sử dụng đất đúng mục đích. Theo đó, việc bạn xây nhà trên đất nông nghiệp là sai quy định của pháp luật hiện hành.

Các trường hợp Nhà nước thu hồi đất không bồi thường tài sản sản gắn liền trên đất được nêu rõ tại Điều 92, Luật Đất đai năm 2013: 

"1. Tài sản gắn liền với đất thuộc một trong các trường hợp thu hồi đất quy định tại các điểm a, b, d, đ, e, i khoản 1 Điều 64 và điểm b, d khoản 1 Điều 65 của Luật này.

2. Tài sản gắn liền với đất được tạo lập trái quy định của pháp luật hoặc tạo lập từ sau khi có thông báo thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

3. Công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và công trình xây dựng khác không còn sử dụng."

Mặt khác, theo Điểm a, Khoản 1, Điều 64, Luật này:

"1. Các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai bao gồm:

a) Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm;"

Chiếu theo quy định trên, việc bạn xây nhà trên đất nông nghiệp (tạo dựng tài sản gắn liền với đất) là sai quy định của pháp luật. Vì vậy, khi Nhà nước thu hồi đất, bạn không được bồi thường căn nhà trên đất.

Về nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất, Điều 74, Luật Đất đai năm 2013 quy định như sau:

"1. Việc sử dụng đất để thực hiện dự án, công trình sản xuất, kinh doanh không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất quy định tại Điều 61 và Điều 62 của Luật này mà phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thì chủ đầu tư được nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

2. Nhà nước có chính sách khuyến khích việc thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân để thực hiện dự án, công trình sản xuất, kinh doanh.

3. Chính phủ quy định chi tiết Điều này."

Như vậy, chỉ khi bị thu hồi đất ở bạn mới được xem xét giao đất ở. Trong khi đó, loại đất mà bạn bị thu hồi là đất nông nghiệp nên không có căn cứ để giao đất khác mục đích sử dụng.

Luật sư Phạm Thị Bích Hảo
(Giám đốc Công ty luật TNHH Đức An)