Tại Hà Nội đang diễn ra một nghịch lý đáng buồn là trong khi nhiều người dân phải chật vật với nơi ở thì hàng loạt các khu đô thị lại bị bỏ hoang cho cỏ dại mọc. Song các nhà quản lý cũng như chủ đầu tư lại đùn đẩy trách nhiệm cho nhau trong việc giải quyết vấn đề này.
Chăn trâu bò trên biệt thự triệu đô
Hà Nội trong 10 năm nay phát triển như một đại công trường xây dựng bất động sản lớn nhất cả nước. Tuy nhiên, mặt trái của sự phát triển đó là sự lãng phí đáng tiếc với hàng chục khu đô thị mọc lên một cách dở dang và thiếu kiểm soát.
Những khu biệt thự trị giá hàng tỷ đồng nay trở thành bãi chăn trâu, bò.
Cách trung tâm Hà Nội chừng 20km về phía Tây, khu đô thị mới Nam An Khánh (Hoài Đức, Hà Nội) do Công ty CP Đầu tư và phát triển đô thị và KCN Sông Đà (Sudico) làm chủ đầu với quy mô 288.8 ha. Ngày mới khởi công, dự án được ví như thiên đường cuộc sống, với “nơi mặt nước giao hòa cùng màu xanh cây cỏ”.
Khu thiên đường ngày nào đến nay chỉ còn là một nơi gần như biệt lập với thế giới bên ngoài. Để đến được khu đô thị, người ta phải vượt qua con đường cao tốc Đại lộ Thăng Long và một phần của đường Lê Trọng Tấn kéo dài, phải băng qua đủ các loại ổ gà, ổ voi trên đoạn đường dài gần một km.
Đến được với dự án rồi người ta không khỏi giật mình khi thấy cảnh tượng đàn trâu nhởn nhơ gặm cỏ trước những biệt thự xây thô. Toàn khu của dự án hàng trăn hecta bị bao trùm bởi một không khí âm u, lạnh lẽo, vắng bóng người. Cả khu đô thị ngày nào có mức giá lên đến 80 triệu đồng/m2 (chênh gấp đôi so với giá gốc) nay trở thành một bức tranh nham nhở vì đang xây dở.
Theo con số thống kê từ Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội, hiện trên địa bàn thành phố có khoảng 40 khu đô thị mới đã xong các công trình nhà ở (trong đó có hơn 10 khu đã hoàn thành hệ thống hạ tầng và dân cư đã đến sinh sống), khoảng 50 khu đô thị đang trong quá trình triển khai xây dựng hạ tầng kỹ thuật, còn các căn biệt thự xây thô bị bỏ hoang phải lên đến con số hàng nghìn. Trong đó có cả những khu đô thị lớn như: Pháp Vân (Hoàng Mai), Trung Văn (Nam Từ Liêm), Văn Khê (Hà Đông), Văn Quán (Hà Đông), Thiên Đường Bảo Sơn (Hoài Đức) ...
Cảnh hoang tàn không chỉ xảy ra đối với những khu đô thị chưa được đưa vào sử dụng như khu đô thị Nam An Khánh mà cả những dựa án đã được đưa vào sử dụng cũng không tránh khỏi thực tế buồn này. Điển hình là Khu đô thị Lideco (Nam Từ Liêm, Hà Nội) do Công ty CP Phát triển Đô thị Từ Liêm làm chủ đầu tư. Đến nay, dù dự án đã được đưa vào sử dụng 3 năm, nhưng số lượng người dọn về ở rất ít, bao trùm toàn khu biệt thự là một cảnh hoang vắng với những bức tường trơ xi măng phủ đầy nấm mốc, cỏ, cây dại mọc kín nhà.
Theo thông tin chia sẻ của một người dân nơi đây thì hầu hết các căn biệt thự này đã có chủ với giá bán không dưới 20 triệu đồng/m2. Hiện mỗi căn biệt thự khoảng 200m2 được rao giá từ 4 tỷ trở lên, gấp 2 - 3 lần so với giá gốc. Vì đã qua tay nhiều chủ nên biệt thự ở đây rất khó mua bán. Qua vài cơn sốt đất, nhiều chủ nhân không muốn bán nên bị bỏ hoang nhiều năm nay.
Hay như dự án Lideco đã được khởi công xây dựng từ cuối năm 2007 với hơn 600 căn kiểu Pháp và dự kiến sẽ hoàn thiện từ năm 2013. Nhưng đến cuối năm 2013 mới chỉ có hơn 400 căn biệt thự tại đây được bàn giao cho khách hàng.
Cận cảnh hoen ố, xuống cấp của một phòng khách trong biệt thự bỏ hoang.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Ông Nguyễn Trung, chủ đầu tư dự án khu đô thị Nam An Khánh (Hoài Đức, Hà Nội) đã lý giải về việc dự án chậm tiến độ, bỏ hoang nhiều năm là do việc hoàn thiện các căn biệt thự còn phụ thuộc vào nhà đầu tư thứ cấp. Đồng thời ông cũng cho biết, hiện công ty đang cố gắng tìm đối tác ngân hàng để tiến hành triển khai tiếp dự án.
Còn lãnh đạo Công ty Lideco thì cho hay, các căn biệt thự trong khu đô thị đã được họ đã bán hết. Còn việc tiếp tục hoàn thiện và dọn về ở là vấn đề của khách hàng. Thực tế nhiều biệt thự bị bỏ hoang chủ yếu là do dân đầu cơ găm hàng chờ lên giá. Tất nhiên đây là điều công ty không thể can thiệp. Bên cạnh đó, có nhiều khách hàng còn chờ nhà nước hoàn thiện đường sắt trên cao rồi mới dọn vào ở. "Dù ít khách vào ở, nhưng chúng tôi vẫn có ban quản lý để đảm bảo an ninh cho khu đô thị”, vị này khẳng định.
Trao đổi về tình trạng bỏ hoang của hàng loạt dự án biệt thự xây thô, ông Đỗ Viết Chiến, Cục trưởng Phát triển Đô thị (Bộ Xây dựng) cho biết: "Bộ chỉ có trách nhiệm quản lý một đô thị trung tâm là Hà Nội và 5 đô thị vệ tinh khác. Cục kiểm soát quá trình đô thị hóa, môi trường sống trong khu đô thị, xử lý về nước thải... và sự hình thành quá trình phát triển khu đô thị ra sao".
Còn cụ thể các dự án như thế nào thì cục không thể đi sâu vào hết được. Vấn đề này thuộc về Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản và sự phát triển các khu đô thị mới chủ yếu là cục này quản lý, ông Chiến cho biết thêm.
Song ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản (Bộ Xây dựng), lại nói rằng: Họ không nắm được vấn đề này, nếu muốn hỏi thì phải hỏi Cục Phát triển Đô thị.