Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết, việc quỹ nhà ở xã hội (NOXH) thiếu là do các doanh nghiệp bất động sản (BĐS) chưa quan tâm nhiều vì lợi nhuận thấp.
Vị lãnh đạo Bộ Xây dựng cho biết, việc phát triển nhà ở, trọng tâm là NOXH theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia sẽ được tiếp tục đẩy mạnh, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu về nhà ở của người dân.
Theo đó, diện tích bình quân nhà ở toàn quốc sẽ nâng lên, đạt con số 23,4m2 sàn/người. Đây là mục tiêu được Bộ Xây dựng đặt ra cho năm 2017. Mục tiêu này là tăng 0,6m2 sàn/người so với con số đạt được của năm 2016 là 22,8m2 sàn/người.
Để thực hiện được mục tiêu này, thời gian qua, Bộ Xây dựng đã kiểm soát chặt chẽ việc quy hoạch và khai thác, sử dụng hiệu quả quỹ đất đô thị dành cho phát triển nhà ở xã hội. Kiểm soát chất lượng các dự án NOXH, bảo đảm nhà ở giá thấp nhưng chất lượng không thấp và người dân phải được hưởng đầy đủ hạ tầng cơ bản, kể cả hạ tầng kỹ thuật cũng như hạ tầng xã hội.
Cũng theo số liệu thống kê của Bộ, năm 2016, trên cả nước đã phát triển thêm khoảng 0,5 triệu m2 NOXH khu vực đô thị, đưa tổng diện tích nhà ở đạt khoảng 3,3 triệu m2. Mặc dù đạt được kết quả khả quann như trên, nhưng theo Bộ Xây dựng, việc phát triển NOXH đang gặp nhiều vấn đề khó khăn.
Các doanh nghiệp BĐS không mấy mặn mà với loại hình NOXH
Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho hay, trong xây dựng NOXH đang tồn tại một số vấn đề cần được giải quyết. Thứ nhất, nguồn cung NOXH đang rất thiếu so với nhu cầu thực tế. Thứ hai, một số doanh nghiệp BĐS vẫn chưa quan tâm nhiều đến xây dựng và phát triển NOXH do lợi nhuận thấp. Nhà nước cũng đã ban hành một số chính sách ưu đãi về vốn, đất đai… nhưng lại quy định chỉ được giữ mức lợi nhuận tối đa là 10%. Số lợi nhuận này khá thấp, không hấp dẫn các nhà đầu tư.
Trong quy hoạch các KĐT cũng phải dành ra 20% quỹ đất để làm NOXH. Tuy nhiên, đất xây dựng NOXH vẫn còn rất hạn chế. Thực tế một số địa phương vẫn chưa quan tâm đến đất xây dựng NOXH. Nhiều địa phương thậm chí còn không bố trí đủ, đặc biệt là xây dựng nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất.
Thứ ba, Bộ trưởng Hà còn nêu ra thực trạng thiếu nguồn lực và cơ chế xây dựng NOXH.
Về giải pháp, Bộ trưởng cho biết, cần có sự thay đổi căn bản để giải quyết vấn đề xây dựng NOXH. “Tại các nước thì không phân biệt đối tượng cho vay mua nhà. Như tại Mỹ, họ cho vay với lãi suất rất thấp và điều tiết các khoản thu khác để có nguồn lực để xây dựng. Chúng tôi đang nghiên cứu giải pháp căn cơ lâu dài hơn để tạo bước đột phá trong xây dựng NOXH”, Bộ trưởng Hà nói.
Được biết, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-TTg yêu cầu các bộ ngành, địa phương liên quan đẩy mạnh phát triển NOXH. Cụ thể, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương phải có trách nhiệm tạo ra môi trường thuận lợi về đất đai, thủ tục hành chính… để huy động các doanh nghiệp kinh doanh BĐS, doanh nghiệp có sử dụng nhiều lao động và người dân tham gia đầu tư phát triển NOXH, đặc biệt là nhà ở danh cho đối tượng công nhân tại các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh, TP để cho người dân, công nhân lao động… được thuê, thuê mua và mua để cải thiện chỗ ở.
Thủ tướng cũng yêu cầu UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương phải tiến hành rà soát, bổ sung quy hoạch đô thị, quy hoạch khu công nghiệp, bảo đảm dành đủ quỹ đất cho phát triển NOXH.
Khi quy hoạch các KĐT mới, khu công nghiệp mới, mạng lưới các cơ sở đào tạo nhất thiết phải kèm theo quy hoạch NOXH, nhà ở công nhân, nhà ở sinh viên kèm theo các khu chức năng dịch vụ giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục thể thao... theo quy định của pháp luật. Chỉ thị trên nêu rõ, nhất thiết phải sử dụng nguồn tiền thu được từ quỹ đất 20% trong các dự án KĐT mới, dự án nhà ở thương mại có quy mô dưới 10 ha do các chủ đầu tư nộp và hỗ trợ từ ngân sách địa phương để đầu tư phát triển NOXH cho công nhân các khu công nghiệp, người nghèo, người thu nhập thấp tại các đô thị trên địa bàn theo quy định của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NOXH.