Năm 2016 đã đi đến những ngày cuối cùng. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, nguồn vốn cho khách hàng vay mua nhà ở xã hội (NƠXH) thay thế gói 30.000 tỷ đồng vẫn chưa được triển khai.
Việc chậm bố trí nguồn vốn hỗ trợ cho vay mua NƠXH đã ảnh hưởng tới việc mua nhà của người dân và quá trình tiêu thụ sản phẩm của các chủ đầu tư vào những công trình xây dựng.
Khó vay vốn, nhà ở xã hội ế!
Sau khi gói 30.000 tỷ đồng chính thức kết thúc cho vay ngày 31/3 và sẽ kết thúc giải ngân vào 31/12/2016, đầu tháng 6/2016, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 1013/QĐ-TTg quy định mức lãi suất cho vay ưu đãi NƠXH mới là 4,8%/năm tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Quy định này sẽ áp dụng đến hết ngày 31/12/2016.
Ngân hàng Nhà nước sau đó cũng đã có công văn hướng dẫn tổ chức tín dụng cho vay vốn ưu đãi thực hiện chính sách NƠXH. Trái với niềm vui, sự háo hức của người dân khi thông tin này vừa được công bố, đến hiện tại, khi năm 2016 chuẩn bị khép lại, người dân vẫn chưa tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi của Nhà nước.
Người dân vẫn mòn mỏi chờ vay vốn mua nhà ở xã hội
Nhân viên tại chi nhánh NHCSXH một quận của Hà Nội cho biết, Chính phủ đã có quyết định về lãi suất cho vay nhưng hiện tại, ngân hàng chưa có nguồn vốn để cho vay mua NƠXH. Nhân viên này cũng cho biết không biết chắc chắn thời điểm nào thì ngân hàng bố trí được nguồn vốn vay ưu đãi.
Việc các cơ quan quản lý chưa bố trí được nguồn vốn vay ưu đãi đã khiến nhiều người thu nhập thấp mòn mỏi chờ đợi. Ông Nguyễn Văn Ngọc - Tổng Giám đốc Công ty BĐS Nhà Phát cho biết, thực tế, nhu cầu NƠXH của người dân là rất lớn.
Nhiều tòa nhà đã xây xong nhưng không thể bàn giao vì phải chờ vốn. Người mua nhà đa số là người có thu nhập thấp. Do vậy, nếu phải vay vốn với gói vay thương mại thì lãi suất vay vượt quá khả năng chi trả của họ. Người mua vẫn đang chờ đợi nguồn vốn từ gói vay tín dụng ưu đãi của Nhà nước.
Không chỉ tại các đô thị lớn, việc thiếu vốn vay khiến nhiều dự án NƠXH tại các địa phương khác cũng gặp khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm bởi khách hàng không tiếp cận được vốn vay ưu đãi lãi suất 4,8% như quyết định của Chính phủ.
Bên cạnh một số lý do như nhiều dự án NƠXH xa trung tâm, việc thiếu vốn vay ưu đãi cho NƠXH cũng là nguyên nhân dẫn tới một nghịch lý trên thị trường là nguồn cung NƠXH đang thiếu nhưng nhiều dự án lại rơi vào cảnh ế ẩm. Theo dự báo, nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp tại các đô thị lên đến 1 triệu căn vào năm 2020.
Chờ đợi chính sách cụ thể
Chính sách NƠXH cũng như chính sách nhà ở nói chung cho người thu nhập thấp và trung bình đang thực sự cần thiết. Hiện nay, chưa có thông tin chính thức nào về chính sách cho NƠXH trong năm 2017. Do vậy, người dân, doanh nghiệp (DN) rất mong Chính phủ sớm ban hành chính sách cụ thể để bản thân DN có thể dễ dàng triển khai, phát triển các dự án NƠXH.
Ông Nguyễn Trần Nam - Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam cho rằng, người mua nhà cũng như DN đầu tư NƠXH quá khó khăn do sự chậm trễ của nguồn vốn nói trên.
Ông Nam cũng cho biết thêm, ông đã từng kiến nghị trong năm 2016, Nhà nước nên bố trí từ 500 - 1.000 tỷ đồng cho NƠXH nhưng đến nay không còn hy vọng vì năm 2016 chỉ còn tính bằng ngày. Chuyên gia này đề xuất cần cấp bách bố trí nguồn vốn này càng nhanh càng tốt.
Ông Nam cũng nhấn mạnh việc chính sách NƠXH không bố trí cho DN cũng gây trở ngại cho DN. Nhiều DN vay trong gói 30.000 tỷ đồng để đầu tư NƠXH nhưng còn một số khoản không kịp giải ngân trong năm 2016 sẽ phải chịu lãi suất thương mại...
Trước thực tế này, có DN phải chủ động liên kết với các ngân hàng để hỗ trợ khách hàng bằng những chương trình tín dụng riêng.
Công ty địa ốc Hoàng Quân vừa qua cho biết sẽ hỗ trợ phần lãi suất vượt quá 6%/năm (phần lãi suất trên 6% sẽ do DN thanh toán với ngân hàng) cho những khách hàng mua NƠXH do DN này đầu tư hoặc liên kết đầu tư nếu khách hàng có nhu cầu vay vốn ngân hàng theo lãi suất thương mại.
Chương trình nói trên kéo dài đến khi có chính sách hỗ trợ vay vốn mua NƠXH theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ, thời hạn tối đa không quá 15 năm.
Mới đây, Tập đoàn Vingroup cho biết trong 5 năm tới sẽ cung cấp cho thị trường từ 200.000 - 300.000 căn hộ có chất lượng tốt, giá bình dân, chỉ từ 700 triệu đồng/căn tại 7 tỉnh, TP lớn. Các chuyên gia đánh giá, một “ông lớn” chuyên phát triển sản phẩm BĐS cao cấp nhắm vào phân khúc bình dân sẽ làm cho các chủ đầu tư khác phải nhìn lại chiến lược kinh doanh của mình. Đây có thể sẽ là cú hích tạo ra một cuộc đua mới trên thị phần nhà ở giá rẻ, giúp cho người thu nhập thấp có nhiều hơn các cơ hội sở hữu nhà.