Trước khi bán nhà ở hình thành trong tương lai (dự án), chủ đầu tư phải được ngân hàng bảo lãnh và phải được cấp giấy phép huy động vốn sau khi xây xong nền móng, Luật kinh doanh bất động sản có hiệu lực năm 2015 quy định.
Người mua nhà dự án cần nắm rõ hai yếu tố trên và yêu cầu chủ đầu tư phải cung cấp trước khi đặt bút ký hợp đồng giao dịch. Đây là nội dung được bàn luận tại tọa đàm: "Tránh rủi ro khi mua bán nhà dự án" ngày 27/7 vừa qua.
Theo Giám đốc Pháp chế ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), ông Lê Thiết Hùng, việc cấp chứng thư bảo lãnh là nghiệp vụ cấp tín dụng của ngân hàng. Chứng thư này được xem như lời hứa của ngân hàng với khách mua nhà. Ngân hàng sẽ hoàn trả lại số tiền mà người mua đã đóng trong trường hợp chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng mua bán.
Trưởng phòng pháp chế ngân hàng Phương Đông (OCB), ông Nguyễn Văn Hải cho hay, tùy theo chính sách tín dụng của mỗi ngân hàng mà xem xét bảo lãnh dự án cho chủ đầu tư. Thế nhưng, để yêu cầu chủ đầu tư dùng tài sản đảm bảo là gì, tất cả các ngân hàng đều phải dựa trên các yếu tố như năng lực, uy tín, thương hiệu, dòng tiền của chủ dự án.
Ông Trương Anh Tú, Giám đốc phát triển kinh doanh Công ty Bất động sản Phúc Khang thừa nhận, khi thực hiện thủ tục bảo lãnh dự án, doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn như quá trình xét duyệt, tài sản đảm bảo hoặc phí bảo lãnh chưa thống nhất... Trên thực tế, những nội dung này thường bị kéo dài và sự gia tăng chi phí sẽ đổ lên đầu khách mua nhà.
Khách hàng nên yêu cầu chủ đầu tư xuất trình chứng thư bảo lãnh của ngân hàng
khi mua nhà tại dự án.
Trong khi đó, theo Phó Tổng giám đốc Công ty Bất động sản Him Lam, ông Ngô Quang Phúc, bên cạnh 2 yếu tố tiên quyết để khách hàng chọn mua nhà ở một dự án gồm giấy phép chấp thuận huy động vốn của Sở Xây dựng cấp và chứng thư bảo lãnh của ngân hàng, người mua cần phải xem xét lịch sử của chủ đầu tư để đảm bảo an toàn. Chẳng hạn, chủ đầu tư có giao nhà đúng hạn? Tiến độ và chất lượng công trình có đảm bảo? Ngoài ra, khách hàng cũng có thể hỏi thăm cư dân sống trong các dự án trước đó của chủ đầu tư. Người mua nhà sẽ có được quyết định đúng đắn hơn sau khi biết được phản hồi của cư dân.
Đại diện các doanh nghiệp cho biết, giai đoạn thị trường nhà đất gặp khó khăn, nhất là những năm 2011-2013 đã đào thải nhiều chủ đầu tư thiếu năng lực, kinh nghiệm. Phần lớn các chủ đầu tư hiện nay đủ chuyên nghiệp và năng lực mới có thể cạnh tranh được trên thị trường. Đối với khách mua nhà, đây được xem là tín hiệu tích cực.
Bên cạnh đó, Tổng giám đốc Công ty Việt An Hòa, ông Trần Khánh Quang lưu ý, với các dự án cũ được triển khai trước khi quy định cấp chứng thư bảo lãnh, người mua phải yêu cầu chủ đầu tư cung cấp chứng thư bảo lãnh của dự án. Trong trường hợp cần thiết, khách mua nên đi vay một ít vốn tại ngân hàng để chính ngân hàng kiểm tra các cơ sở pháp lý dự án của dự án đó. Nếu không có các hồ sơ, đủ điều kiện bán, đủ năng lực thực hiện, ngân hàng sẽ không cho vay.
Hiện tại, luật chỉ yêu cầu chủ đầu tư cấp chứng thư bảo lãnh chung của dự án cho khách hàng. Còn nếu người mua muốn lấy bản chính có thể phải chịu đóng khoản phí nhỏ để ngân hàng cấp riêng, ông Trương Anh Tú chia sẻ.