Cả doanh nghiệp lẫn các nhà phân tích đều cho rằng, việc "nới" điều kiện mua nhà cho người nước ngoài là cần thiết. Đây không chỉ là vấn đề kích cầu cho thị trường bất động sản (BĐS) mà còn liên quan đến vấn đề cải thiện môi trường đầu tư, thu hút dòng vốn ngoại, từ đó sẽ kéo theo sự phát triển của nhiều lĩnh vực.
Cả doanh nghiệp và người nước ngoài muốn mua nhà đều thất vọng
Anh John, người có quốc tịch Mỹ, hiện đang làm giảng viên tại một trung tâm ngoại ngữ tại hà Nội cho biết, anh và gia đình đã sống tại Việt Nam hơn 3 năm nhưng vẫn chưa có chỗ ở ổn dịnh. Hiện gia đình anh vẫn đang sống tại một căn hộ đi thuê tại tòa Keangnam với giá hơn 1.000 USD/tháng.
Anh John cho rằng giá nhà ở Việt Nam thời điểm này rất hợp lý để mua. “Thay vì phải thuê nhà, với số tiền đó tôi có thể mua nhà, nhiều vấn đề sẽ thuận tiện hơn", anh John nói.
Anh John và hàng ngàn người nước ngoài khác muốn mua nhà hay sẵn sàng đổ tiền vào thị trường BĐS Việt Nam. Tuy nhiên, một nghịch lý lại đang diễn ra đó là trong khi người nước ngoài có nhu cầu mua nhà rất lớn thì chính sách của Việt Nam đối với vấn đề này lại chưa rõ ràng.
Đại diện chủ đầu tư KĐT Splendora, cho biết: “Có một lượng khách hàng là chuyên gia nước ngoài đã tìm hiểu dự án để chọn mua, nhưng đến thời điểm này chúng tôi đã phải từ chối vì không đủ điều kiện. Cả bên bán và bên định mua đều chưng hửng".
Theo số liệu của Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng), tổng giá trị tồn kho BĐS tính đến hết tháng 6 lên tới 83.000 tỷ đồng.
Theo ông Trần Đức Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Kinh Đô TCI, thị trường hiện đang có những chuyển biến rất tích cực. Lượng hàng tồn kho tại phân khúc cao cấp hiện vẫn còn nhiều, do đó, "nới" điều kiện cho người nước ngoài, Việt kiều mua nhà, làm ăn, sinh sống tại Việt Nam sẽ tạo nên nguồn cầu lớn cho thị trường, giúp doanh nghiệp đẩy được hàng tồn và phát triển phân khúc cao cấp.
Nhiều ý kiến cho rằng việc "nới" lỏng điều kiện cho
người nước ngoài mua nhà là cần thiết
Lẽ ra phải thực hiện từ lâu
GS.Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường cho rằng, lẽ ra việc nới các điều kiện cho người nước ngoài được mua nhà tại Việt Nam lẽ ra phải được thực hiện từ lâu.
“Đây là điều kiện của một nền kinh tế hội nhập. Cho người nước ngoài mua nhà, chúng ta có thể tăng xuất khẩu BĐS tại chỗ, đồng thời tạo môi trường đầu tư tốt cho khối ngoại”, ông Võ nói. Một số ý kiến lo ngại rằng nếu "nới" lỏng điều kiện cho người nước ngoài mua nhà sẽ làm xuất hiện đầu cơ, "bong bóng" BĐS, theo ông Võ là không có cơ sở.
Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, ông Phạm Sỹ Liêm cũng chung quan điểm. Ông Liêm cho rằng, nước ta đã gia nhập WTO và nhiều tổ chức kinh tế khác nên việc theo xu hướng chung của thế giới là đương nhiên.
Thực tế cho thấy, việc hạn chế Việt kiều mua nhà đã gây ra nhiều vụ tranh chấp khi họ phải nhờ người thân đứng tên sở hữu nhà, điều nay cũng gây các bất lợi cho thị trường BĐS.
Ngoài ra, ông Liêm cũng cho rằng không nên giới hạn đối tượng này chỉ được mua nhà ở phân khúc nào, khu vực nào. Đã cho đối tượng này tham gia vào thị trường thì nên tuân theo quy luật của thị trường.
“Khi thị trường nhà đất phát triển, sẽ kéo theo các ngành xây dựng, nội thất,... cũng tăng trưởng theo. Nhà nước cũng sẽ thu được thuế và ngoại tệ", ông Liêm phân tích.
Ông Nguyễn Trần Nam, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng thừa nhận, các quy định trước đây về đối tượng tổ chức, cá nhân nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam chưa phù hợp.
Khi xây dựng luật, Bộ Xây dựng đã đưa vào dự thảo luật rất nhiều điểm thông thoáng để tháo gỡ những nút thắt, khó khăn cho người nước ngoài mua nhà, tạo ra nguồn lực lớn để kích thích phát triển BĐS trong dài hạn, giúp xử lý nợ xấu BĐS hiệu quả.
Ngoài nước ngoài mua nhà: Mỹ "mở", Trung Quốc "mở hé"
Gần đây, do tác động của việc đồng dollar yếu đi và lãi suất ngân hàng giảm, đã có rất nhiều người nước ngoài mua BĐS ở Mỹ. Quốc gia này không có chính sách hạn chế đối với người nước ngoài mua nhà, ngược lại, người nước ngoài muốn mua nhà tại Mỹ phải nghiên cứu rất kỹ chính sách thuế để tránh phải đóng rất nhiều tiền.
Theo quy định của pháp luật Mỹ, công dân Mỹ được miễn trừ tới 5 triệu USD khi mua BĐS, còn người không mang quốc tịch Mỹ thì chỉ được miễn trừ tối đa 60,000 USD.
Ngược lại, chính quyền Trung Quốc lại đang áp dụng rất nhiều biện pháp nhằm hạn chế cá nhân, doanh nghiệp nước ngoài mua BĐS.
Đơn cử, năm 2010, Trung Quốc ban hành “Hướng dẫn về tăng cường quản lý cá nhân, thực thể nước ngoài mua BĐS ở Trung Quốc”, theo đó, siết chặt sự tham gia của các nhân, tổ chức nước ngoài vào BĐS nước này.
Tại Trung Quốc, một cá nhân người nước ngoài chỉ có thể mua một ngôi nhà để tự sử dụng và một doanh nghiệp đầu tư nước ngoài có chi nhánh hoặc văn phòng đại diện chỉ có thể mua nhà vì mục đích kinh doanh tại thành phố nơi đặt chi nhánh/văn phòng đại diện đó.