Đối với tài sản của bố tôi, chú và bác ruột có quyền gì hay không?

Chân thành cảm ơn!

(Đinh Tiến Minh)

"Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản"

Trả lời: 

Tài sản chung của vợ chồng được quy định tại Khoản 1, Điều 33, Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 như sau: 

"1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng."

Chiếu theo trường hợp cụ thể của bạn, bố mẹ bạn mua mảnh đất này nên đây là tài sản chung của 2 người trong thời kỳ hôn nhân.

Mặt khác, theo quy định tại Điều 651, Bộ Luật Dân sự năm 2015:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Căn cứ theo quy định nêu trên, trong trường hợp bố bạn mất không để lại di chúc thì di sản của ông được chia theo pháp luật cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm mẹ bạn, bạn cùng các anh chị em bạn, bà nội và ông nội của bạn (nếu còn sống). Mẹ chồng bạn sẽ được hưởng một nửa bởi mảnh đất là tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân. Trong khi đó, phần tài sản còn lại sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Những người thuộc cùng hàng thừa kế sẽ được hưởng một phần bằng nhau.

Các anh, em của bố bạn - thuộc hàng thừa kế thứ hai sẽ không được hưởng di sản bởi còn có người ở hàng thừa kế thứ nhất. Do đó, họ không có quyền gì đối với nhà đất mà gia đình bạn đang sinh sống. Vì thế, việc một số người nói rằng cần phải xác nhận không có sự tranh chấp của chú, bác ruột là không đúng.

Ngoài ra, bạn có thể xác nhận đất không có tranh chấp tại UBND cấp xã nơi có bất động sản. 

Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Bình
(Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội)