Cơn "sốt đất" không chỉ ảnh hưởng lớn tới hoạt động của các tổ chức tài chính mà các lĩnh vực sản xuất và kinh doanh khác cũng chịu nhiều hệ lụy. Do đó, nền kinh tế nói chung sẽ chịu nhiều tác động tiêu cực khi sốt đất kéo dài.
Trao đổi với báo Pháp luật Tp.HCM, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu nhận định, tại nhiều khu vực, giá đất tăng không theo sự phát triển của hạ tầng, không có quy luật bởi cơn sốt ảo giá đất. Điều này ảnh hưởng tiêu cực tới thị trường bất động sản cả nước nói chung và các địa phương được quy hoạch đặc khu kinh tế nói riêng, khiến thị trường bị "méo mó".
Sốt đất đang lên đỉnh điểm
PV: Sốt đất đang xảy ra tại nhiều địa phương trên cả nước, vậy nguyên nhân nào dẫn tới tình trạng này thưa ông?
Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu: Tôi cho rằng, lý do dẫn tới sốt đất gồm cả những yếu tố hợp lý lẫn bất hợp lý. Cụ thể như sau:
Yếu tố hợp lý: Một là, giới đầu tư địa ốc luôn quan tâm tới những thông tin về các quy hoạch, kế hoạch của Chính phủ về đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng các tỉnh. Hai là, giá trị đất ngày một gia tăng bởi dân số Việt Nam ngày càng đông trong khi đất đai không thể sinh sôi thêm. Ba là, sự phát triển của các địa phương, đặc khu kinh tế, khu chế xuất, những vùng trọng điểm sẽ kéo theo giá đất tăng lên.
Bên cạnh đó, cơn sốt đất cũng được tạo nên bởi nhiều yếu tố bất hợp lý. Chẳng hạn, tại nhiều địa phương, dù tiềm năng phát triển kinh tế rất hạn chế nhưng "ăn theo" các vùng phụ cận giá đất vẫn "leo thang". Tuy nhiên, giá đất tăng không xuất phát từ nhu cầu mua đất ở thực mà do cò đất, giới đầu cơ lợi dụng thông tin quy hoạch chưa rõ ràng để thổi giá đất lên cao nhằm trục lợi. Trong khi đó, tại những địa phương có nhiều tiềm năng phát triển, cò đất sử dụng chiêu mua đi bán lại, đẩy giá đất vượt xa giá trị thực. Tâm lý chung của giới đầu cơ là đầu tư theo đám đông, mong sinh lời nhiều, chỗ nào nhiều người đổ tiền mua đất cũng bắt chước theo.
Theo ông, cơn sốt đất sẽ kéo dài bao lâu? Những hệ lụy mà nó để lại?
Hiện tại, sốt đất đang ở đỉnh điểm với nhiệt độ cao nhất nên nó sẽ tiếp tục kéo dài trong vài tháng tới. Theo đó, giá đất sẽ ngừng tăng khi lượng người mua cạn: Giới đầu tư thứ cấp không ôm thêm đất vì không đủ tài chính, người mua ở thực dừng mua bởi giá quá cao. Đồng thời, khi việc thổi giá dừng lại thì giá đất sẽ lao dốc. Thực trạng này sẽ diễn ra tại các khu vực đang có giá đất vượt xa giá trị thực. Nhiều khả năng vào cuối năm 2018, thị trường bất động sản sẽ bắt đầu suy sụp.
Sau cơn sốt đất, người chịu thiệt hại nhiều nhất là người mua đất với giá cao nhất. Toàn bộ nền kinh tế cũng chịu tác động tiêu cực khi sốt đất kéo dài. Cách đây một thập kỷ, nền kinh tế suy sụp khi "bong bóng" bất động sản vỡ là vẫn luôn là bài học "nóng hổi" đối với tất cả chúng ta.
 |
| Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, vào cuối năm 2018, thị trường bất động sản sẽ bắt đầu suy sup. (Ảnh trên: Trong cơn sốt đất, người mua đất nền ồ ạt đổ về Nhơn Trạch, Đồng Nai. Ảnh: QH) |
Ngân hàng cần siết chặt cho vay mua bất động sản
Thưa ông, giải pháp nào có thể hạ nhiệt cơn sốt đất hiện nay?
Thực tế cho thấy, cơn sốt đất hay bất kỳ cơn sốt nào trên thị trường tài chính đều do những thông tin mập mờ, thiếu chính xác. Giới đầu cơ nhà đất đã lợi dụng những thông tin không rõ ràng để tung tin đồn, đẩy giá đất lên cao và thao túng thị trường địa ốc. Thế nên, để hạn chế xảy ra sốt đất, trước hết, Nhà nước cần phải đưa ra những thông tin quy hoạch rõ ràng. Mặt khác, thông tin về xây dựng hạ tầng, khu công nghiệp, sân bay, dự án phát triển kinh tế cũng cần chính xác, minh bạch, lộ trình rõ ràng để người dân có thể nắm được.
Hai là vấn đề tham nhũng. Theo tôi, có hiện tượng một số quan chức địa phương đã tiếp tay cho cò đất đưa ra những thông tin quy hoạch thiếu chính xác, tạo kẽ hở để cò đất tung tin, thổi giá đất. Thời gian qua, báo giới cũng đã đăng tải thông tin về việc nhiều địa phương cấp sổ đỏ, phân lô, bán nền còn dễ dãi. Điều này cũng rất đáng ngờ. Để có thể trị tận gốc vấn nạn tham nhũng về đất đai, cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm, đưa ra tòa những trường hợp vi phạm cụ thể.
Ba là, Bộ Tài nguyên - Môi trường và Bộ Xây dựng cần đưa ra thông tin chính xác, rõ ràng về giá cả nhà đất trên thị trường. Đồng thời, Trung ương và chính quyền địa phương cần có một trung tâm thông tin về giá nhà, đất từng vùng cụ thể cho người dân biết, không để cò đất lợi dụng thổi giá đất vượt xa giá trị thực.
Để giảm nhiệt thị trường nhà đất, liệu có cần can thiệp bằng biện pháp hành chính, thưa ông?
Tôi cho rằng, nên để thị trường địa ốc phát triển tự nhiên. Bởi lẽ, thị trường này có thể sẽ bị méo mó nếu sử dụng quá mạnh tay các biện pháp hành chính. Thế nhưng, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan chức năng cần theo dõi chặt tình hình cho vay mua nhà đất. Nên phân loại cho vay tiêu dùng vì người dân có thể vay mua bất động sản, chơi chứng khoán... Trên thực tế, không ít ngân hàng đang lách chính sách siết tín dụng cho vay bất động sản của Ngân hàng Nhà nước, chuyển cho vay mua nhà, đất sang cho vay tín dụng tiêu dùng cá nhân. Một khi thông tin bị lệch thì cơ quan quản lý sẽ không kiểm soát được tình hình cho vay mua bất động sản.
Xin chân thành cảm ơn ông!
