Dư nợ tín dụng bất động sản và chứng khoán chiếm tỷ trọng thấp

Bàn về việc có phải thời gian tới Chính phủ định hướng siết lại tín dụng bất động sản và chứng khoán, theo một lãnh đạo chuyên trách lĩnh vực này của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), hiện dư nợ tín dụng bất động sản và chứng khoán vẫn chiếm tỷ trọng thấp, dưới 10%. Đối với tín dụng bất động sản, nếu tính cả tín dụng tiêu dùng mua, cải tạo, sửa chữa nhà ở thì cũng ở mức hơn chục phần trăm.

Vị này cho hay: "Tại thời điểm này, tỷ trọng và dư nợ cho vay những mảng trên đều bình thường, thậm chí thấp nếu tính theo giới hạn tối đa. Hoạt động này được kiểm soát chặt chẽ, NHNN đã chủ động kiểm soát những năm gần đây, chứ không phải giờ mới đặt ra, giờ mới thực hiện, và tất nhiên không nên hiểu bây giờ siết lại".

Dư nợ tín dụng bất động sản và chứng khoán vẫn chiếm tỷ trọng thấp. (Ảnh: Quang Phúc)

Đại diện NHNN phân tích, thông điệp nêu trong báo cáo của Thủ tướng Chính phủ không phải đặt trong bối cảnh hiện nay mà cần đặt trong quá trình thực hiện 3 năm qua của nhiệm kỳ này. Theo đó, trong suốt 3 năm qua, NHNN đã đưa ra lộ trình, từng bước thực hiện, tạo điều kiện để các chủ thể trên thị trường chủ động chuẩn bị. Cụ thể, NHNN nâng hệ số rủi ro liên quan đến tín dụng địa ốc, rải ra thực hiện giới hạn tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn.

Những chủ thể liên quan đã, đang và sẽ thực hiện theo lộ trình đã ấn định. Do đó, hiện tại không có điều chỉnh, sửa đổi nào mới để xem là siết lại tín dụng bất động sản. Với lộ trình này, các ngân hàng thương mại đảm bảo được các điều kiện kỹ thuật đã được quy định thì việc vẫn cho vay bình thường, còn lại là khẩu vị rủi ro của họ.

Khẩu vị rủi ro từ trước đến nay vẫn có sự đánh đồng trong cách hiểu.

Có ý kiến cho rằng, các ngân hàng thương mại vẫn thông qua tín dụng tiêu dùng (vay mua nhà, sửa chữa nhà ở) nhằm "lách" tín dụng bất động sản trong thời gian qua. Tín dụng tiêu dùng lẽ ra phải gộp vào tín dụng bất động sản. Theo cách "lách" này, ngân hàng thương mại sẽ tránh được hệ số rủi ro tín dụng thấp hơn (so với cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản, cho vay tín dụng tiêu dùng có hệ số rủi ro thấp hơn).

Theo vị lãnh đạo chuyên trách của NHNN, đã có sự nhầm lẫn về bản chất ở đây. Bởi lẽ, đối với hai nhóm đối tượng nói trên, các ngân hàng thương mại không thể hạch toán cùng một nhóm cũng như không thể đánh đồng tín dụng tiêu dùng là tín dụng bất động sản để đánh giá rủi ro.

Nguyên nhân là, việc cho vay tiêu dùng mua, sửa chữa nhà ở có nguồn thu và nguồn trả nợ tách khỏi dự án, người vay sẽ có nhiều nguồn thu bổ sung, chẳng hạn như tiền lương hàng tháng. Còn cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản có nguồn thu, trả nợ từ chính dự án và phụ thuộc vào thanh khoản dự án. Vậy nên, mức độ rủi ro sẽ khác nhau. 

Chưa kể, nếu gộp tín dụng tiêu dùng vào tín dụng bất động sản thì sẽ phải áp hệ số rủi ro tín dụng cao như tín dụng bất động sản. Một bộ phận dân cư sẽ bị triệt tiêu nhu cầu về nhà ở một khi lãi suất cho vay tăng cao.

So với đầu tư và kinh doanh bất động sản, rủi ro tín dụng tiêu dùng vay mua, sửa chữa nhà ở thường ở mức thấp hơn. Theo lãnh đạo một ngân hàng thương mại nhà nước lớn, trong 2 năm qua, họ đẩy mạnh cho vay tiêu dùng mua, sửa chữa nhà ở và nguồn trả nợ chủ yếu của người vay là lương của họ. Vị này khẳng định, tính đến thời điểm hiện tại, nợ xấu không đáng kể và gần như không có rủi ro xảy ra.